Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thuỷ, GV Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) chia sẻ những lưu ý quan trọng giúp rèn học sinh làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô trò Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) trong giờ học.

Điểm giống và khác đề Ngữ văn trước và từ năm 2025

Theo cô Đình Thị Thủy, cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 môn Ngữ văn vẫn kế thừa đề thi giai đoạn trước. Cụ thể, bài thi yêu cầu học sinh thực hiện các kỹ năng đọc hiểu, làm văn (gồm làm văn nghị luận và nghị luận văn học).

Tuy nhiên, với mục tiêu giáo dục trọng tâm là phát triển năng lực, phẩm chất, tránh tư duy lối mòn, đề thi từ năm 2025 có những đổi mới.

Điểm mới thứ nhất là tăng số điểm phần đọc hiểu (từ 3 điểm lên 4 điểm).

Thứ hai, linh hoạt trong yêu cầu viết đoạn/bài ở cả hai dạng nghị luận văn học và nghị luận xã hội.

Cụ thể, đề thi giai đoạn trước năm 2025 cố định yêu cầu viết đoạn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ với 2 điểm) và bài nghị luận văn học (với 5 điểm, phạm vi kiến thức là các tác phẩm nằm trong chương trình, sách giáo khoa).

Trong khi đó, đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 môn Ngữ văn sẽ linh hoạt kiểu bài làm văn.

Theo đó, nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản văn học, thì phần làm văn, học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận văn học và bài văn nghị luận xã hội.

Nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản thông tin hoặc văn bản nghị luận thì phần làm văn học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận xã hội và bài văn nghị luận văn học.

Sự linh hoạt này đòi hỏi học sinh phải học, thuần thục kỹ năng viết nghị luận văn học và nghị luận xã hội ở cả dạng đoạn văn và bài văn.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thủy.

Rèn kỹ năng viết nghị luận xã hội

Về phía giáo viên, trong quá trình dạy học, cần chú trọng rèn các kĩ năng một cách bài bản, hệ thống, khoa học.

Nhấn mạnh điều này, với văn nghị luận xã hội, cô Đình Thị Thủy cho rằng, giáo viên dạy học sinh hiểu bản chất của nghị luận xã hội là bày tỏ quan điểm, đánh giá của mình về vấn đề xã hội. Do đó, các em cần có ý thức trau dồi kiến thức, thông tin xã hội; xác lập rõ ràng quan điểm, chính kiến, trau dồi vốn sống, bồi dưỡng năng lực sử dụng ngôn ngữ, tâm hồn nhạy cảm phong phú.

Cùng với đó, giáo viên chú trọng phân biệt bản chất, cấu trúc của đoạn văn và bài văn.

Đoạn văn:Triển khai trọn vẹn một ý (nội dung); mọi câu, từ, minh chứng đều phục vụ cho việc làm sáng rõ, thuyết phục ý (nội dung) trong yêu cầu của đề. Ngoài ra, học sinh có thể dùng tư duy phản biện, suy tưởng, bài học nhưng vẫn trong phạm vi giới hạn đề yêu cầu.

Ví dụ: Đề bài yêu cầu viết đoạn văn về “vai trò của lòng đồng cảm” thì học sinh cần dùng lý lẽ, dẫn chứng phục vụ cho ý trọng tâm: lòng đồng cảm có vai trò gì với trí tuệ, tâm hồn, nhân cách con người, có ý nghĩa gì với cộng đồng, xã hội. Ý phản biện có thể là: Lòng đồng cảm cần tỉnh táo, đặt đúng chỗ để không tổn thương chính bản thân, người khác.

Bài văn: Giáo viên cần dạy cho học sinh hiểu và phân biệt rõ chức năng của từng phần của bài văn (mở bài, thân bài, kết bài); chú trọng dạy học sinh cách tư duy để tìm ý, sắp xếp ý

Học sinh cần hiểu, một bài văn đòi hỏi người viết phải sử dụng tư duy tổng hợp, nhìn nhận vấn đề hệ thống, triển khai bài văn theo trình tự nhận thức: Nêu vấn đề -> giải thích vấn đề -> Phân tích, chứng minh cho quan điểm của bản thân về vấn đề -> bàn luận rộng, sâu về vấn đề -> liên hệ, suy tưởng -> chốt lại vấn đề

Các phần trên của bài văn cần được trình bày thành các đoạn văn ngắn, giữa các đoạn văn cần có câu, từ liên kết, chuyển ý để tạo tính mạch lạc.

Luôn khuyến khích tư duy sáng tạo, nhạy bén của học sinh trong cách thể hiện quan điểm, tiếp cận vấn đề miễn là phù hợp đạo đức, pháp luật.

Rèn kỹ năng viết nghị luận văn học

Giáo viên cần dạy học sinh hiểu đặc trưng của từng thể loại văn học (thơ, truyện, kịch, kí…); cần khơi dậy trong học sinh với văn học; nhu cầu tìm, đọc, cảm nhận các tác phẩm văn học ngoài chương trình (có thể có sự chỉ dẫn của giáo viên); trau dồi ngôn ngữ, trái tim nhạy cảm…

Ở cả dạng bài/đoạn văn nghị luận văn học, giáo viên cần: Hệ thống hóa, phân loại rõ các yêu cầu thường/có thể gặp cho dạng đề viết đoạn văn. Xây dựng “công thức” cơ bản để giải quyết từng dạng đề cụ thể.

Đồng thời, tiến hành cho học sinh luyện tập, vận dụng (giai đoạn đầu có thể có những chỉ dẫn, định hướng cụ thể, khi học sinh nhuần nhuyễn kỹ năng, giáo viên tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính sáng tạo). Chọn lọc ngữ liệu (chất lượng, phong phú) và sáng tạo trong cách ra đề (căn cứ vào yêu cầu cần đạt, các chỉ dẫn viết đoạn, bài trong chính sách giáo khoa, sách giáo viên).

Thầy cô cũng lưu ý chấm, chữa bài theo thang đo, chú trọng tính định lượng trong kiểm tra đánh giá để đảm bảo khách quan, thuyết phục, học sinh sáng rõ ưu, hạn chế trong bài làm của mình và có giải pháp cụ thể để tiến bộ.

Với đoạn văn nghị luận văn học: Đối tượng nghị luận ở dạng đoạn văn thường là một phương diện/yếu tố của văn bản/đoạn văn bản. Học sinh cần phân tích yêu cầu của đề để hiểu rõ phương diện/yếu tố, trọng tâm mà đề yêu cầu. Ví dụ: Đặc sắc trong hệ thống hình ảnh của văn bản/đoạn văn bản; thông điệp tư tưởng của nhà văn được thể hiện qua văn bản/đoạn văn bản…

Giáo viên dạy học sinh hiểu rõ các kiểu đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp … trong đó chú trọng kiểu đoạn tổng phân hợp, đây là kiểu đoạn văn thể hiện cấu trúc chỉnh thể nhất). Xác định trọng tâm yêu cầu của đề, cách viết câu chủ đề, cách phân tích các phương diện nội dung/nghệ thuật phục vụ cho yêu cầu của đề (không lan man).

Với bài văn nghị luận văn học: Bài văn nghị luận văn học thường sẽ yêu cầu vấn đề (đối tượng) nghị luận có vai trò chi phối đến toàn bộ tác phẩm hoặc là đối tượng kép. Ví dụ: Phân tích, đánh giá hình tượng nhân vật; Phân tích, đánh giá đặc sắc nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn văn bản; Phân tích đặc sắc của hình ảnh, cấu tứ trong bài thơ...

Vì vậy, viết bài văn nghị luận văn học đòi hỏi khả năng hệ thống hóa kiến thức thể loại, đặc trưng thể loại; cách chuyển ý, chuyển đoạn, nối ý, nối đoạn; cách liên hệ, so sánh để bài văn sinh động, thuyết phục, sâu sắc.

Link gốc: https://giaoducthoidai.vn/luu-y-quan-trong-giup-hoc-lam-tot-bai-ngu-van-thi-tot-nghiep-thpt-tu-2025-post674856.html

Bình luận

0 bình luận, đánh giá

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi

Bài xem nhiều

Đáng chú ý

Nổi bật trang chủ
Giá vàng hôm nay 22/8 tăng trở lại 600 ngàn đồng, vượt mốc 125 triệu đồng/lượng
22 Tháng 08, 2025

Giá vàng trong nước hôm nay (22/8) tăng trở lại 600 ngàn đồng, vượt khỏi mốc 125 triệu đồng/lượng; vàng nhẫn tăng mạnh. Còn vàng thế giới giảm.

Đọc thêm
Mỹ tiết lộ chi tiết bất thường trong cuộc trò chuyện giữa ông Putin và ông Trump

Mỹ tiết lộ chi tiết bất thường trong cuộc trò chuyện giữa ông Putin và ông Trump

22 Tháng 08, 2025

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý ở lại 15 phút để nhận cuộc gọi từ Tổng thống Mỹ Donald Trump sau cuộc gặp...

Lùi lịch công bố điểm chuẩn đại học 2025: 3 trường đại học nào “rút” công bố trước đó?

Lùi lịch công bố điểm chuẩn đại học 2025: 3 trường đại học nào “rút” công bố trước đó?

21 Tháng 08, 2025

Trước thời điểm Bộ GDĐT thông báo lùi lịch công bố điểm chuẩn đại học 2025, có 3 trường đại học đã công bố điểm...

Đội bóng của HLV Park Hang Seo đánh bại đội Công Phượng

Đội bóng của HLV Park Hang Seo đánh bại đội Công Phượng

21 Tháng 08, 2025

CLB Đồng Nai của Công Phượng bất ngờ để thua Bắc Ninh FC ở trận giao hữu trước thềm mùa giải mới.

Công an TP.HCM đề nghị truy tố ca sĩ Chi Dân tội tổ chức sử dụng ma túy

Công an TP.HCM đề nghị truy tố ca sĩ Chi Dân tội tổ chức sử dụng ma túy

21 Tháng 08, 2025

Sau gần một năm điều tra, Công an TP.HCM đã hoàn tất kết luận và đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) cùng cấp...

Nhờ trú mưa trong cửa hàng xổ số, người phụ nữ trúng hơn 3,5 tỷ đồng

Nhờ trú mưa trong cửa hàng xổ số, người phụ nữ trúng hơn 3,5 tỷ đồng

21 Tháng 08, 2025

Người phụ nữ ở Trung Quốc ghé vào tiệm xổ số để tránh mưa và may mắn trúng thưởng lớn.

Bộ GD&ĐT ban hành 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm học 2025-2026

Bộ GD&ĐT ban hành 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm học 2025-2026

21 Tháng 08, 2025

Ngày 20/8, Bộ GD&ĐT ban hành Kế hoạch nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm học 2025 - 2026 của ngành Giáo dục.

HLV Kim Sang Sik đón tin vui trước thềm SEA Games 33

HLV Kim Sang Sik đón tin vui trước thềm SEA Games 33

21 Tháng 08, 2025

Huấn luyện viên Kim Sang Sik đã nhận tin cực vui về về trò cưng trước thềm SEA Games 33.

Viettel khơi dậy Tự hào Dân tộc qua

Viettel khơi dậy Tự hào Dân tộc qua "Sao nhập ngũ Concert"

21 Tháng 08, 2025

Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel) trân trọng thông báo sự kiện văn hóa mang tầm vóc quốc gia “Sao nhập...

Học sinh Hà Nội nghỉ học 3 ngày diễu binh 80 năm Quốc khánh 2/9, trường học mở cửa đón người dân

Học sinh Hà Nội nghỉ học 3 ngày diễu binh 80 năm Quốc khánh 2/9, trường học mở cửa đón người dân

21 Tháng 08, 2025

Trong 3 ngày 21, 27 và 30/8, học sinh các trường nội thành Hà Nội sẽ nghỉ học để đảm bảo giao thông trong thời...

Ông Trump tuyên bố về trao đổi lãnh thổ: Ukraine sẽ nhận được nhiều đất đai

Ông Trump tuyên bố về trao đổi lãnh thổ: Ukraine sẽ nhận được nhiều đất đai

21 Tháng 08, 2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng trong khuôn khổ các thỏa thuận có thể đạt được với Nga, Ukraine sẽ nhận được nhiều...

Chi tiết các tuyến đường ở Hà Nội cấm phương tiện để phục vụ Tổng hợp luyện lần 1 vào ngày mai

Chi tiết các tuyến đường ở Hà Nội cấm phương tiện để phục vụ Tổng hợp luyện lần 1 vào ngày mai

21 Tháng 08, 2025

Theo kế hoạch, ngày 21/8/2025, Ban Tổ chức sẽ tiến hành Tổng hợp luyện lần 1 Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng...

"Nàng thơ Hollywood" bị tẩy chay

21 Tháng 08, 2025

"Nàng thơ Hollywood" Sydney Sweeney đang đối mặt với sự sụt giảm nghiêm trọng về danh tiếng sau một loạt hành động gây tranh cãi....

Từ 22/9, Hà Nội thí điểm 500 xe máy điện công cộng tốc độ thấp

Từ 22/9, Hà Nội thí điểm 500 xe máy điện công cộng tốc độ thấp

20 Tháng 08, 2025

Ngày 18/8, Công ty Cổ phần Dịch vụ Vận tải số Trí Nam cho biết, từ ngày 22/9 22/10, đơn vị sẽ đưa 500...

Metro Hà Nội điều chỉnh lịch chạy tàu phục vụ khách dịp 2/9

Metro Hà Nội điều chỉnh lịch chạy tàu phục vụ khách dịp 2/9

20 Tháng 08, 2025

Các ngày 21, 24, 27, 29/8, 1/9, các tuyến metro Hà Nội chạy từ 5h30 đến 24h; riêng ngày Quốc khánh 2/9, tàu hoạt động...

0.74157 sec| 2328.336 kb