Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thuỷ, GV Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) chia sẻ những lưu ý quan trọng giúp rèn học sinh làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô trò Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) trong giờ học.

Điểm giống và khác đề Ngữ văn trước và từ năm 2025

Theo cô Đình Thị Thủy, cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 môn Ngữ văn vẫn kế thừa đề thi giai đoạn trước. Cụ thể, bài thi yêu cầu học sinh thực hiện các kỹ năng đọc hiểu, làm văn (gồm làm văn nghị luận và nghị luận văn học).

Tuy nhiên, với mục tiêu giáo dục trọng tâm là phát triển năng lực, phẩm chất, tránh tư duy lối mòn, đề thi từ năm 2025 có những đổi mới.

Điểm mới thứ nhất là tăng số điểm phần đọc hiểu (từ 3 điểm lên 4 điểm).

Thứ hai, linh hoạt trong yêu cầu viết đoạn/bài ở cả hai dạng nghị luận văn học và nghị luận xã hội.

Cụ thể, đề thi giai đoạn trước năm 2025 cố định yêu cầu viết đoạn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ với 2 điểm) và bài nghị luận văn học (với 5 điểm, phạm vi kiến thức là các tác phẩm nằm trong chương trình, sách giáo khoa).

Trong khi đó, đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 môn Ngữ văn sẽ linh hoạt kiểu bài làm văn.

Theo đó, nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản văn học, thì phần làm văn, học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận văn học và bài văn nghị luận xã hội.

Nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản thông tin hoặc văn bản nghị luận thì phần làm văn học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận xã hội và bài văn nghị luận văn học.

Sự linh hoạt này đòi hỏi học sinh phải học, thuần thục kỹ năng viết nghị luận văn học và nghị luận xã hội ở cả dạng đoạn văn và bài văn.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thủy.

Rèn kỹ năng viết nghị luận xã hội

Về phía giáo viên, trong quá trình dạy học, cần chú trọng rèn các kĩ năng một cách bài bản, hệ thống, khoa học.

Nhấn mạnh điều này, với văn nghị luận xã hội, cô Đình Thị Thủy cho rằng, giáo viên dạy học sinh hiểu bản chất của nghị luận xã hội là bày tỏ quan điểm, đánh giá của mình về vấn đề xã hội. Do đó, các em cần có ý thức trau dồi kiến thức, thông tin xã hội; xác lập rõ ràng quan điểm, chính kiến, trau dồi vốn sống, bồi dưỡng năng lực sử dụng ngôn ngữ, tâm hồn nhạy cảm phong phú.

Cùng với đó, giáo viên chú trọng phân biệt bản chất, cấu trúc của đoạn văn và bài văn.

Đoạn văn:Triển khai trọn vẹn một ý (nội dung); mọi câu, từ, minh chứng đều phục vụ cho việc làm sáng rõ, thuyết phục ý (nội dung) trong yêu cầu của đề. Ngoài ra, học sinh có thể dùng tư duy phản biện, suy tưởng, bài học nhưng vẫn trong phạm vi giới hạn đề yêu cầu.

Ví dụ: Đề bài yêu cầu viết đoạn văn về “vai trò của lòng đồng cảm” thì học sinh cần dùng lý lẽ, dẫn chứng phục vụ cho ý trọng tâm: lòng đồng cảm có vai trò gì với trí tuệ, tâm hồn, nhân cách con người, có ý nghĩa gì với cộng đồng, xã hội. Ý phản biện có thể là: Lòng đồng cảm cần tỉnh táo, đặt đúng chỗ để không tổn thương chính bản thân, người khác.

Bài văn: Giáo viên cần dạy cho học sinh hiểu và phân biệt rõ chức năng của từng phần của bài văn (mở bài, thân bài, kết bài); chú trọng dạy học sinh cách tư duy để tìm ý, sắp xếp ý

Học sinh cần hiểu, một bài văn đòi hỏi người viết phải sử dụng tư duy tổng hợp, nhìn nhận vấn đề hệ thống, triển khai bài văn theo trình tự nhận thức: Nêu vấn đề -> giải thích vấn đề -> Phân tích, chứng minh cho quan điểm của bản thân về vấn đề -> bàn luận rộng, sâu về vấn đề -> liên hệ, suy tưởng -> chốt lại vấn đề

Các phần trên của bài văn cần được trình bày thành các đoạn văn ngắn, giữa các đoạn văn cần có câu, từ liên kết, chuyển ý để tạo tính mạch lạc.

Luôn khuyến khích tư duy sáng tạo, nhạy bén của học sinh trong cách thể hiện quan điểm, tiếp cận vấn đề miễn là phù hợp đạo đức, pháp luật.

Rèn kỹ năng viết nghị luận văn học

Giáo viên cần dạy học sinh hiểu đặc trưng của từng thể loại văn học (thơ, truyện, kịch, kí…); cần khơi dậy trong học sinh với văn học; nhu cầu tìm, đọc, cảm nhận các tác phẩm văn học ngoài chương trình (có thể có sự chỉ dẫn của giáo viên); trau dồi ngôn ngữ, trái tim nhạy cảm…

Ở cả dạng bài/đoạn văn nghị luận văn học, giáo viên cần: Hệ thống hóa, phân loại rõ các yêu cầu thường/có thể gặp cho dạng đề viết đoạn văn. Xây dựng “công thức” cơ bản để giải quyết từng dạng đề cụ thể.

Đồng thời, tiến hành cho học sinh luyện tập, vận dụng (giai đoạn đầu có thể có những chỉ dẫn, định hướng cụ thể, khi học sinh nhuần nhuyễn kỹ năng, giáo viên tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính sáng tạo). Chọn lọc ngữ liệu (chất lượng, phong phú) và sáng tạo trong cách ra đề (căn cứ vào yêu cầu cần đạt, các chỉ dẫn viết đoạn, bài trong chính sách giáo khoa, sách giáo viên).

Thầy cô cũng lưu ý chấm, chữa bài theo thang đo, chú trọng tính định lượng trong kiểm tra đánh giá để đảm bảo khách quan, thuyết phục, học sinh sáng rõ ưu, hạn chế trong bài làm của mình và có giải pháp cụ thể để tiến bộ.

Với đoạn văn nghị luận văn học: Đối tượng nghị luận ở dạng đoạn văn thường là một phương diện/yếu tố của văn bản/đoạn văn bản. Học sinh cần phân tích yêu cầu của đề để hiểu rõ phương diện/yếu tố, trọng tâm mà đề yêu cầu. Ví dụ: Đặc sắc trong hệ thống hình ảnh của văn bản/đoạn văn bản; thông điệp tư tưởng của nhà văn được thể hiện qua văn bản/đoạn văn bản…

Giáo viên dạy học sinh hiểu rõ các kiểu đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp … trong đó chú trọng kiểu đoạn tổng phân hợp, đây là kiểu đoạn văn thể hiện cấu trúc chỉnh thể nhất). Xác định trọng tâm yêu cầu của đề, cách viết câu chủ đề, cách phân tích các phương diện nội dung/nghệ thuật phục vụ cho yêu cầu của đề (không lan man).

Với bài văn nghị luận văn học: Bài văn nghị luận văn học thường sẽ yêu cầu vấn đề (đối tượng) nghị luận có vai trò chi phối đến toàn bộ tác phẩm hoặc là đối tượng kép. Ví dụ: Phân tích, đánh giá hình tượng nhân vật; Phân tích, đánh giá đặc sắc nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn văn bản; Phân tích đặc sắc của hình ảnh, cấu tứ trong bài thơ...

Vì vậy, viết bài văn nghị luận văn học đòi hỏi khả năng hệ thống hóa kiến thức thể loại, đặc trưng thể loại; cách chuyển ý, chuyển đoạn, nối ý, nối đoạn; cách liên hệ, so sánh để bài văn sinh động, thuyết phục, sâu sắc.

Link gốc: https://giaoducthoidai.vn/luu-y-quan-trong-giup-hoc-lam-tot-bai-ngu-van-thi-tot-nghiep-thpt-tu-2025-post674856.html

Bình luận

0 bình luận, đánh giá

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi
Cùng chuyên mục
Nhà Beckham bị điều tra

Nhà Beckham bị điều tra

20-10-2025 16:47

Nhà Beckham đang bị cảnh sát điều tra vì nghi ngờ vi phạm thỏa thuận khi xây dựng khu bãi cát rộng khoảng 1.000 foot vuông.

Bài xem nhiều

Đáng chú ý

Nổi bật trang chủ
Nhà Beckham bị điều tra
20 Tháng 10, 2025

Nhà Beckham đang bị cảnh sát điều tra vì nghi ngờ vi phạm thỏa thuận khi xây dựng khu bãi cát rộng khoảng 1.000 foot vuông.

Đọc thêm
Tỷ giá USD/VND hôm nay (20/10): Thị trường tự do lặng sóng

Tỷ giá USD/VND hôm nay (20/10): Thị trường tự do lặng sóng

20 Tháng 10, 2025

Tỷ giá USD/VND hôm nay (20/10) trong nước đồng loạt đi ngang. Các ngân hàng vẫn giữ giá bán ra ở mức trần được Ngân...

Ông Zelensky tuyên bố sẵn sàng tham gia cuộc gặp Putin - Trump tại Budapest

Ông Zelensky tuyên bố sẵn sàng tham gia cuộc gặp Putin - Trump tại Budapest

20 Tháng 10, 2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bác bỏ khả năng chuyển giao thêm các vùng lãnh thổ chưa bị mất ở Donetsk cho Nga và...

Loạt lời chúc 20/10 cho cô giáo ngắn gọn, ý nghĩa nhất không thể bỏ qua

Loạt lời chúc 20/10 cho cô giáo ngắn gọn, ý nghĩa nhất không thể bỏ qua

20 Tháng 10, 2025

Dưới đây là những lời chúc 20/10 cho cô giáo ngắn gọn mà ý nghĩa, gửi đến những người đã lặng thầm “gieo chữ”, vun...

Diễn viên Việt Nam đầu tiên tranh giải thưởng Kim Chung

Diễn viên Việt Nam đầu tiên tranh giải thưởng Kim Chung

20 Tháng 10, 2025

Với vai nam chính trong phim Bác sĩ tha hương, Liên Bỉnh Phát đã trở thành người Việt Nam đầu tiên giành giải Nam chính...

Mỹ đang phải trả giá đắt vì tự mãn trước Trung Quốc

Mỹ đang phải trả giá đắt vì tự mãn trước Trung Quốc

20 Tháng 10, 2025

Một chiếc tiêm kích F-35 của Mỹ chứa hơn 400kg đất hiếm, còn tên lửa dẫn đường bằng laser thì đầy ắp nam châm từ...

Kết quả bốc thăm vòng bảng bóng đá nam SEA Games 33: U22 Việt Nam sớm đụng U22 Malaysia

Kết quả bốc thăm vòng bảng bóng đá nam SEA Games 33: U22 Việt Nam sớm đụng U22 Malaysia

19 Tháng 10, 2025

U22 Việt Nam sớm đụng U22 Malaysia ngay vòng bảng, trong khi đương kim vô địch U22 Indonesia và đương kim á quân U22 Thái...

Khán giả tranh cãi bởi ca từ phản cảm trong ca khúc mới của Jack

Khán giả tranh cãi bởi ca từ phản cảm trong ca khúc mới của Jack

19 Tháng 10, 2025

Jack lại gây xôn xao với những ca từ phản cảm trong ca khúc mới, được anh thể hiện tại đêm nhạc gần đây.

2.600 cuộc biểu tình chống chính quyền Trump bùng nổ, người biểu tình có thể bị giám sát bằng công nghệ cao

2.600 cuộc biểu tình chống chính quyền Trump bùng nổ, người biểu tình có thể bị giám sát bằng công nghệ cao

19 Tháng 10, 2025

Những đám đông khổng lồ đang xuống đường tại các thành phố lớn của Mỹ trong ngày thứ Bảy 18/10, trong khi nhiều cuộc tụ...

Lấy tên “Mr Lucky one”, cựu Bí thư Thành ủy Hòa Bình dùng hơn 100 tỷ đồng đánh bạc tại khách sạn Pullman

Lấy tên “Mr Lucky one”, cựu Bí thư Thành ủy Hòa Bình dùng hơn 100 tỷ đồng đánh bạc tại khách sạn Pullman

19 Tháng 10, 2025

Để tránh bị phát hiện cho người Việt vào đánh bạc, câu lạc bộ trong khách sạn Pullman sẽ cấp thẻ với tên nước ngoài...

Thông tin sinh viên ở Đà Nẵng bị bắt cóc sang Campuchia là sai sự thật

Thông tin sinh viên ở Đà Nẵng bị bắt cóc sang Campuchia là sai sự thật

19 Tháng 10, 2025

Thông tin sinh viên ở Đà Nẵng bị lừa thuê trọ qua mạng, chuốc thuốc mê, khi tỉnh dậy phát hiện đã ở Campuchia là...

MC truyền hình Philippines đăng quang Miss Grand International 2025

MC truyền hình Philippines đăng quang Miss Grand International 2025

19 Tháng 10, 2025

Người đẹp Emma Mary Tiglao (Philippines) trở thành chủ nhân của chiếc vương miện Miss Grand International 2025.

Ronaldo ghi siêu phẩm ngoài vòng cấm thứ 72 trong sự nghiệp

Ronaldo ghi siêu phẩm ngoài vòng cấm thứ 72 trong sự nghiệp

19 Tháng 10, 2025

Cristiano Ronaldo ghi siêu phẩm thứ 72 từ ngoài vòng cấm trong chiến thắng đậm của Al Nassr ở vòng 5 Saudi Pro League.

Liên đoàn bóng đá Malaysia tiết lộ thông tin bất ngờ

Liên đoàn bóng đá Malaysia tiết lộ thông tin bất ngờ

18 Tháng 10, 2025

Liên đoàn bóng đá Malaysia tiết lộ thông tin đáng chú ý khiến nhiều người bất ngờ.

Tin bão mới nhất: Bão FENGSHENG 20/10 vào biển Đông, thành cơn bão số 12, cùng lúc không khí lạnh tràn về khắp miền Bắc

Tin bão mới nhất: Bão FENGSHENG 20/10 vào biển Đông, thành cơn bão số 12, cùng lúc không khí lạnh tràn về khắp miền Bắc

18 Tháng 10, 2025

Tin bão mới nhất, sáng sớm nay (18/10), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông miền Trung Philippines đã mạnh lên thành bão,...

1.12688 sec| 2328.336 kb