Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thuỷ, GV Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) chia sẻ những lưu ý quan trọng giúp rèn học sinh làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô trò Trường THPT Phenikaa (Hà Nội) trong giờ học.

Điểm giống và khác đề Ngữ văn trước và từ năm 2025

Theo cô Đình Thị Thủy, cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 môn Ngữ văn vẫn kế thừa đề thi giai đoạn trước. Cụ thể, bài thi yêu cầu học sinh thực hiện các kỹ năng đọc hiểu, làm văn (gồm làm văn nghị luận và nghị luận văn học).

Tuy nhiên, với mục tiêu giáo dục trọng tâm là phát triển năng lực, phẩm chất, tránh tư duy lối mòn, đề thi từ năm 2025 có những đổi mới.

Điểm mới thứ nhất là tăng số điểm phần đọc hiểu (từ 3 điểm lên 4 điểm).

Thứ hai, linh hoạt trong yêu cầu viết đoạn/bài ở cả hai dạng nghị luận văn học và nghị luận xã hội.

Cụ thể, đề thi giai đoạn trước năm 2025 cố định yêu cầu viết đoạn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ với 2 điểm) và bài nghị luận văn học (với 5 điểm, phạm vi kiến thức là các tác phẩm nằm trong chương trình, sách giáo khoa).

Trong khi đó, đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 môn Ngữ văn sẽ linh hoạt kiểu bài làm văn.

Theo đó, nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản văn học, thì phần làm văn, học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận văn học và bài văn nghị luận xã hội.

Nếu ngữ liệu đọc hiểu là văn bản thông tin hoặc văn bản nghị luận thì phần làm văn học sinh sẽ viết đoạn văn nghị luận xã hội và bài văn nghị luận văn học.

Sự linh hoạt này đòi hỏi học sinh phải học, thuần thục kỹ năng viết nghị luận văn học và nghị luận xã hội ở cả dạng đoạn văn và bài văn.

Lưu ý quan trọng giúp học, làm tốt bài Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT từ 2025
Cô Đình Thị Thủy.

Rèn kỹ năng viết nghị luận xã hội

Về phía giáo viên, trong quá trình dạy học, cần chú trọng rèn các kĩ năng một cách bài bản, hệ thống, khoa học.

Nhấn mạnh điều này, với văn nghị luận xã hội, cô Đình Thị Thủy cho rằng, giáo viên dạy học sinh hiểu bản chất của nghị luận xã hội là bày tỏ quan điểm, đánh giá của mình về vấn đề xã hội. Do đó, các em cần có ý thức trau dồi kiến thức, thông tin xã hội; xác lập rõ ràng quan điểm, chính kiến, trau dồi vốn sống, bồi dưỡng năng lực sử dụng ngôn ngữ, tâm hồn nhạy cảm phong phú.

Cùng với đó, giáo viên chú trọng phân biệt bản chất, cấu trúc của đoạn văn và bài văn.

Đoạn văn:Triển khai trọn vẹn một ý (nội dung); mọi câu, từ, minh chứng đều phục vụ cho việc làm sáng rõ, thuyết phục ý (nội dung) trong yêu cầu của đề. Ngoài ra, học sinh có thể dùng tư duy phản biện, suy tưởng, bài học nhưng vẫn trong phạm vi giới hạn đề yêu cầu.

Ví dụ: Đề bài yêu cầu viết đoạn văn về “vai trò của lòng đồng cảm” thì học sinh cần dùng lý lẽ, dẫn chứng phục vụ cho ý trọng tâm: lòng đồng cảm có vai trò gì với trí tuệ, tâm hồn, nhân cách con người, có ý nghĩa gì với cộng đồng, xã hội. Ý phản biện có thể là: Lòng đồng cảm cần tỉnh táo, đặt đúng chỗ để không tổn thương chính bản thân, người khác.

Bài văn: Giáo viên cần dạy cho học sinh hiểu và phân biệt rõ chức năng của từng phần của bài văn (mở bài, thân bài, kết bài); chú trọng dạy học sinh cách tư duy để tìm ý, sắp xếp ý

Học sinh cần hiểu, một bài văn đòi hỏi người viết phải sử dụng tư duy tổng hợp, nhìn nhận vấn đề hệ thống, triển khai bài văn theo trình tự nhận thức: Nêu vấn đề -> giải thích vấn đề -> Phân tích, chứng minh cho quan điểm của bản thân về vấn đề -> bàn luận rộng, sâu về vấn đề -> liên hệ, suy tưởng -> chốt lại vấn đề

Các phần trên của bài văn cần được trình bày thành các đoạn văn ngắn, giữa các đoạn văn cần có câu, từ liên kết, chuyển ý để tạo tính mạch lạc.

Luôn khuyến khích tư duy sáng tạo, nhạy bén của học sinh trong cách thể hiện quan điểm, tiếp cận vấn đề miễn là phù hợp đạo đức, pháp luật.

Rèn kỹ năng viết nghị luận văn học

Giáo viên cần dạy học sinh hiểu đặc trưng của từng thể loại văn học (thơ, truyện, kịch, kí…); cần khơi dậy trong học sinh với văn học; nhu cầu tìm, đọc, cảm nhận các tác phẩm văn học ngoài chương trình (có thể có sự chỉ dẫn của giáo viên); trau dồi ngôn ngữ, trái tim nhạy cảm…

Ở cả dạng bài/đoạn văn nghị luận văn học, giáo viên cần: Hệ thống hóa, phân loại rõ các yêu cầu thường/có thể gặp cho dạng đề viết đoạn văn. Xây dựng “công thức” cơ bản để giải quyết từng dạng đề cụ thể.

Đồng thời, tiến hành cho học sinh luyện tập, vận dụng (giai đoạn đầu có thể có những chỉ dẫn, định hướng cụ thể, khi học sinh nhuần nhuyễn kỹ năng, giáo viên tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính sáng tạo). Chọn lọc ngữ liệu (chất lượng, phong phú) và sáng tạo trong cách ra đề (căn cứ vào yêu cầu cần đạt, các chỉ dẫn viết đoạn, bài trong chính sách giáo khoa, sách giáo viên).

Thầy cô cũng lưu ý chấm, chữa bài theo thang đo, chú trọng tính định lượng trong kiểm tra đánh giá để đảm bảo khách quan, thuyết phục, học sinh sáng rõ ưu, hạn chế trong bài làm của mình và có giải pháp cụ thể để tiến bộ.

Với đoạn văn nghị luận văn học: Đối tượng nghị luận ở dạng đoạn văn thường là một phương diện/yếu tố của văn bản/đoạn văn bản. Học sinh cần phân tích yêu cầu của đề để hiểu rõ phương diện/yếu tố, trọng tâm mà đề yêu cầu. Ví dụ: Đặc sắc trong hệ thống hình ảnh của văn bản/đoạn văn bản; thông điệp tư tưởng của nhà văn được thể hiện qua văn bản/đoạn văn bản…

Giáo viên dạy học sinh hiểu rõ các kiểu đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp … trong đó chú trọng kiểu đoạn tổng phân hợp, đây là kiểu đoạn văn thể hiện cấu trúc chỉnh thể nhất). Xác định trọng tâm yêu cầu của đề, cách viết câu chủ đề, cách phân tích các phương diện nội dung/nghệ thuật phục vụ cho yêu cầu của đề (không lan man).

Với bài văn nghị luận văn học: Bài văn nghị luận văn học thường sẽ yêu cầu vấn đề (đối tượng) nghị luận có vai trò chi phối đến toàn bộ tác phẩm hoặc là đối tượng kép. Ví dụ: Phân tích, đánh giá hình tượng nhân vật; Phân tích, đánh giá đặc sắc nội dung và nghệ thuật của văn bản/đoạn văn bản; Phân tích đặc sắc của hình ảnh, cấu tứ trong bài thơ...

Vì vậy, viết bài văn nghị luận văn học đòi hỏi khả năng hệ thống hóa kiến thức thể loại, đặc trưng thể loại; cách chuyển ý, chuyển đoạn, nối ý, nối đoạn; cách liên hệ, so sánh để bài văn sinh động, thuyết phục, sâu sắc.

Link gốc: https://giaoducthoidai.vn/luu-y-quan-trong-giup-hoc-lam-tot-bai-ngu-van-thi-tot-nghiep-thpt-tu-2025-post674856.html

Bình luận

0 bình luận, đánh giá

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi
Cùng chuyên mục
Ba nữ sinh Nghệ An tử vong thương tâm khi tắm hồ Vực Mấu

Ba nữ sinh Nghệ An tử vong thương tâm khi tắm hồ Vực Mấu

02-08-2025 11:02

Ba nữ sinh lớp 7 và lớp 9 ở phường Hoàng Mai (TP Vinh, Nghệ An) không may trượt chân xuống vùng nước sâu khi tắm tại hồ Vực Mấu, khiến cả ba em tử vong sau khoảng 1 tiếng tìm kiếm.

Bài xem nhiều

Đáng chú ý

Nổi bật trang chủ
Giá vàng hôm nay 2/8 trong nước ổn định ở mức cao, thế giới đảo chiều tăng mạnh
02 Tháng 08, 2025

Giá vàng trong nước hôm nay (2/8) ổn định ở mức 121,4 triệu đồng/lượng. Vàng thế giới bất ngờ đảo chiều tăng mạnh lên 3,344.43 USD/ounce.

Đọc thêm
Lý Khải Hinh chật vật

Lý Khải Hinh chật vật "cứu" sự nghiệp dù đã thắng kiện

02 Tháng 08, 2025

Lý Khải Hinh đã giành phần thắng trong vụ kiện với người trợ lý cũ, nhưng những thiệt hại về danh tiếng và sự nghiệp...

Truyền thông Thái Lan thừa nhận sự thật phũ phàng về bóng đá nước nhà

Truyền thông Thái Lan thừa nhận sự thật phũ phàng về bóng đá nước nhà

01 Tháng 08, 2025

Vị trí thứ ba tại giải U23 Đông Nam Á 2025 tiếp tục cho thấy bóng đá Thái Lan vẫn loay hoay trong tham vọng...

Hai chị em đoàn tụ sau 28 năm thất lạc nhờ một bức tranh khó ai ngờ tới

Hai chị em đoàn tụ sau 28 năm thất lạc nhờ một bức tranh khó ai ngờ tới

01 Tháng 08, 2025

Sau 28 năm xa cách vì biến cố tuổi thơ, chị gái Hướng Mai và em trai Hướng Quân đã ôm chầm lấy nhau, khép...

Ông Trump thú nhận bất ngờ về ông Putin

Ông Trump thú nhận bất ngờ về ông Putin

01 Tháng 08, 2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ trừng phạt nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin nếu không đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến...

Trường học Nhật Bản ứng phó với thời tiết cực đoan

Trường học Nhật Bản ứng phó với thời tiết cực đoan

01 Tháng 08, 2025

Thành phố Sapporo, thủ phủ tỉnh Hokkaido, Nhật Bản, đang đẩy nhanh tiến độ lắp đặt điều hòa trong các trường học do thời tiết...

Cao điểm tấn công tội phạm công nghệ cao: Cảnh giác từ nhà đến trường

Cao điểm tấn công tội phạm công nghệ cao: Cảnh giác từ nhà đến trường

01 Tháng 08, 2025

Thời gian qua, nhiều học sinh, sinh viên trên địa bàn Hà Nội bị sập bẫy lừa đảo online. Thủ đoạn của kẻ xấu ngày...

Hoa hậu Ý Nhi 'tạm' rút lui khỏi showbiz

Hoa hậu Ý Nhi 'tạm' rút lui khỏi showbiz

01 Tháng 08, 2025

Hoa hậu Ý Nhi sẽ tạm dừng các hoạt động giải trí để lên đường sang Úc du học

Chính sách giáo dục có hiệu lực từ tháng 8 năm 2025

Chính sách giáo dục có hiệu lực từ tháng 8 năm 2025

01 Tháng 08, 2025

Chương trình, văn bằng thực hiện liên kết giáo dục, giảng dạy chương trình giáo dục tích hợp là chính sách giáo dục hiệu lực...

Ăn mừng quá khích, Messi xin lỗi và ‘tặng quà’ đối thủ

Ăn mừng quá khích, Messi xin lỗi và ‘tặng quà’ đối thủ

01 Tháng 08, 2025

Lionel Messi chủ động xin lỗi, tặng áo đấu cho Matias Coccaro sau khi ăn mừng chiến thắng bằng cách hét vào mặt đối thủ...

Chi Pu, Hòa Minzy tham gia 'Sao nhập ngũ'

Chi Pu, Hòa Minzy tham gia 'Sao nhập ngũ'

01 Tháng 08, 2025

Với sự tham gia của loạt sao nổi tiếng như Chi Pu, Hòa Minzy, Diệu Nhi… “Sao nhập ngũ” đã một lần nữa khẳng...

Ông Hoàng Nam Tiến – Nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom – qua đời ở tuổi 55

Ông Hoàng Nam Tiến – Nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom – qua đời ở tuổi 55

31 Tháng 07, 2025

 Ông Hoàng Nam Tiến, một trong những gương mặt tiêu biểu của ngành công nghệ Việt Nam, đã qua đời ở tuổi 55. Ông từng...

Nga tuyên bố thẳng về

Nga tuyên bố thẳng về "quyền miễn trừ" khỏi các lệnh trừng phạt của Mỹ

01 Tháng 08, 2025

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga từ lâu đã quen với áp lực và lệnh trừng phạt của phương Tây sau...

Bắt giữ các đối tượng tổ chức cho người nước ngoài nhập cảnh trái phép

Bắt giữ các đối tượng tổ chức cho người nước ngoài nhập cảnh trái phép

01 Tháng 08, 2025

Theo Bộ đội Biên phòng tỉnh Cao Bằng, đơn vị vừa triệt phá một đường dây tổ chức, môi giới người nước ngoài nhập cảnh...

Lời khai của Bình

Lời khai của Bình "Gold" về việc lái taxi cướp được đi mua thuốc lá, nước ngọt

31 Tháng 07, 2025

Vũ Xuân Bình (rapper Bình "Gold") sau khi đe dọa, chiếm đoạt taxi đã điều khiển xe đi mua thuốc lá, nước ngọt. Anh ta...

0.82629 sec| 2328.336 kb