Minh họa/INT
Trên kênh truyền hình Al Jazeera, phân tích cho rằng, cuộc xung đột tạo ra Teheran tiêu giá hàng tỷ USD, “bóp nhét” tăng trưởng kinh tế và làm tăng tốc để đạt được khả năng hoạch định chính sách tài khóa trong thời hạn.
Iran hiện là nước sản xuất dầu lớn thứ ba trong Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC). Số liệu cuối năm 2024 cho thấy, sản phẩm dầu của Iran là 3,2 triệu thùng/ngày, tương đương 3% toàn cầu, trong khi dầu thô được coi là huyết mạch của nền kinh tế, đóng góp lớn cho ngân sách và dự trữ ngoại lệ.
Theo báo cáo tháng 6/2025 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), Iran sản xuất 4,8 triệu thùng dầu và khí thổi tụ mỗi ngày. Trong đó, trung bình từ đầu năm, nước này xuất khẩu khoảng 1,7 triệu thùng dầu/ngày, chủ yếu sang Trung Quốc. Tuy nhiên, sau cuộc xung đột với Israel nổ vào giữa tháng 6, ngành dầu khí Iran phải tìm mọi cách để duy trì xuất khẩu.
Ngoài ra, trước thời điểm chiến tranh, Iran đã phải vật lộn với một nền kinh tế mong manh, khả năng phát vượt ngưỡng 40%, thất nghiệp cao, sản xuất công nghiệp tiến trình và đồng rial mất giá. Tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi cuộc không kích đầu tiên của Israel ngày 13/6 khiến người dân Iran đổ bơm tích lưu trữ và nhu yếu phẩm.
Cùng lúc đó, thị trường chứng khoán Tehran lao dốc với hàng loạt cổ phiếu giảm sàn. Theo dữ liệu từ Trading Economics, chỉ số chính TEDPIX đã mất hơn 24.000 điểm chỉ trong vòng 5 - dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư chạy trong tâm sợ hãi.
Đồng USD trên thị trường chợ đen tăng gần 10% trong những ngày xung đột đầu tiên, đưa giá nhập khẩu và sinh hoạt tăng vọt. Đặc biệt, cuộc tấn công của Israel đã dồn vào những kho chứa nhiên liệu, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và gây ra cơn khủng hoảng năng lượng lan rộng khắp Iran.
Trong khi đó, Israel - dù thiệt hại lớn về ngân sách và sản lượng kinh tế - vẫn duy trì được ổn định thị trường, kiểm soát kiểm phát. Giới chức Israel thừa nhận, đất nước chịu thiệt hại nặng nề trong 12 ngày xung đột.
Cơ quan thuế Israel ước tính, cần chi 3 tỷ USD để khắc phục các tầng hạ tầng bị nứt tên lửa Iran, cũng như bồi thường cho các doanh nghiệp địa phương chịu đựng thất bại. Số tiền này chưa bao gồm chi phí sửa chữa và thay thế các hệ thống vũ khí đã tham chiến.
Do đó, tổng chi phí có thể còn cao hơn nhiều sau khi đánh giá hoàn tất. Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich cho rằng, tổng chi phí xung đột 12 ngày với Iran có thể lên tới 12 tỷ USD. Giới chuyên gia cho rằng, những con số này là quy thức với nền kinh tế Israel, vốn đã căng thẳng sau gần hai năm xung đột.
Tuy thiệt hại không nhỏ về vật chất và ngân sách, song thị trường tài chính Israel lại có thể hiện sức mạnh chịu ấn tượng. Chỉ số chứng khoán TA-125 đã tăng hơn 8% trong thời gian chiến đấu và đạt được mức cao nhất kể từ đầu năm. Đồng nội tệ shekel cũng hồi phục mạnh, tăng hơn 3,6% trong vòng 5 ngày - tốc độ tăng nhanh nhất kể từ năm 2022.
Có thể nói, cuộc xung đột Israel - Iran không chỉ là một cuộc đối đầu quân sự mà còn là một đòn mạnh trên nền kinh tế vốn đã chịu nhiều tổn thương.
Bình luận
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm