Trung Thu là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Trung thu không phải ai cũng biết

Trung Thu là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Trung thu không phải ai cũng biết
Tết Trung thu là nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam bởi nó mang cho mình nguồn gốc cũng như ý nghĩa đầy thú vị. Cùng tìm hiểu phong tục Tết Trung Thu đầy ý nghĩa này nhé!

1. Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Tết Trung Thu

Trung Thu như tên gọi là ngày giữa mùa thu, tức là vào rằm (ngày 15) tháng Tám âm lịch. Trung Thu tại Việt Nam không biết có tự bao giờ, không có sử liệu nào nói rõ về gốc tích của ngày lễ rằm tháng 8.

Trung Thu là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Trung thu không phải ai cũng biết

Theo tích cổ, Tết Trung Thu bắt đầu từ đời nhà Ðường, thời vua Duệ Tôn, niên hiệu Văn Minh. Năm ấy vào đêm khuya rằm tháng tám, gió mát, trăng tròn thật đẹp, trong khi ngự chơi ngoài thành, nhà vua gặp một vị tiên giáng thế trong lốt một ông lão đầu bạc phơ như tuyết. Vị tiên hóa phép tạo một chiếc cầu vồng, một đầu giáp cung trăng, một đầu chám mặt đất, và nhà vua trèo lên cầu vồng đi đến cung trăng và dạo chơi nơi cung Quảng. Trở về trần thế, vua luyến tiếc cảnh cung trăng đầy thơ mộng, nhà vua đặt ra ngày này. Ngày Tết này sau đó du nhập vào Việt Nam. 

Theo các nhà khảo cổ học thì Tết Trung Thu ở Việt Nam có từ thời xa xưa, đã được in trên mặt trống đồng Ngọc Lũ. Còn theo văn bia chùa Đọi năm 1121 thì từ đời nhà Lý, Tết Trung Thu đã được chính thức tổ chức ở kinh thành Thăng Long với các hội đua thuyền, múa rối nước và rước đèn. Đến đời Lê - Trịnh thì Tết Trung Thu đã được tổ chức cực kỳ xa hoa trong phủ Chúa mà “Tang thương ngẫu lục” đã miêu tả.

Theo học giả P.Giran (trong Magiet Religion, Paris, 1912), khi nghiên cứu về nguồn gốc của ngày n đã chỉ ra rằng từ xa xưa, ở Á Đông người ta đã coi trọng Mặt Trăng và Mặt Trời như một cặp vợ chồng. Họ quan niệm Mặt Trăng chỉ sum họp với Mặt Trời một lần mỗi tháng (vào cuối tuần trăng). Sau đó, từ ánh sáng của chồng, nàng trăng mãn nguyện đi ra và dần dần nhận được ánh dương quang - trở thành trăng non, trăng tròn, để rồi lại đi sang một chu kỳ mới. Do vậy, trăng là âm tính, chỉ về nữ và vợ chồng. Và ngày Rằm tháng 8, nàng trăng đẹp nhất nên dân gian làm lễ mở hội ăn Tết mừng trăng. Còn theo sách “Thái Bình hoàn vũ ký” thì: “Người Lạc Việt cứ mùa thu tháng Tám mở hội, trai gái giao duyên, ưng ý nhau thì lấy nhau”. Như vậy, mùa thu còn là mùa của thành hôn.

Việt Nam là một nước nông nghiệp nên nhân lúc tháng 8 gieo trồng đã xong, thời tiết dịu đi, là lúc “muôn vật thảnh thơi” (bia chùa Đọi 1121), người ta mở hội cầu mùa, ca hát vui chơi. Trải qua hàng ngàn năm, con người luôn cho rằng có mối liên hện giữa cuộc đời và vầng trăng. Trăng tròn và trăng khuyết, niềm vui nỗi buồn, sự đoàn tụ, sum họp hay chia tay. Cũng từ đó trăng tròn là biểu tượng của sum họp và Tết Trung Thu cũng được gọi là Tết đoàn viên.

Theo phong tục người Việt, trong ngày này, tất cả thành viên trong gia đình đều mong muốn được quây quần bên nhau cùng làm cỗ cúng gia tiên. Khi đêm xuống, mặt đất ngập tràn ánh trăng vàng, xóm làng cùng nhau tụ họp uống nước chè xanh, ăn bánh, ngắm trăng và bày hoa quả, bánh kẹo cho trẻ em vui chơi, rước đèn, múa Lân, trông trăng, phá cỗ... Ngoài ý nghĩa vui chơi cho trẻ em và người lớn, còn là dịp để người ta ngắm trăng tiên đoán mùa màng và vận mệnh quốc gia. Nếu trăng thu màu vàng thì năm đó sẽ trúng mùa tằm tơ, nếu trăng thu màu xanh hay lục thì năm đó sẽ có thiên tai, và nếu trăng thu màu cam trong sáng thì đất nước sẽ thịnh trị. 

2. Lý giải về phong tục chơi đèn lồng trong Tết Trung Thu:

Những chiếc đèn lồng nhiều màu sắc sáng rực rỡ dưới ánh trăng vàng là hình ảnh không thể thiếu trong ngày này. Đối với người Trung Quốc, đèn lồng được treo trước cửa nhà và tượng trưng cho sự may mắn bình an. Một số lại được làm thành dạng đèn hoa đăng, sau khi ghi những ước nguyện vào thì thả trôi bờ sông mang lời cầu nguyện đi xa.

Ở Trung Quốc, dịp trung thu được lưu truyền đến nay phải kể đến đèn Khổng Minh. Đèn Khổng Minh thường có kích thước lớn, dán giấy xung quanh và thắp nến ở giữa, sau khi viết ước nguyện lên đèn thì thả lên bầu trời. Trong ánh trăng vàng thì từng ngọn đèn được đồng loạt thả làm sáng rực cả một vùng trời, từng ngọn đèn tựa như những sáng lấp lánh gửi thời thỉnh cầu của con dân tới các vị thần linh.

Còn đối với người Việt, đèn lồng trung thu được làm cho trẻ em chơi trung thu là chính. Những chiếc đèn với vô số hình dáng từ bông hóa, cá, gấu…vô cùng xinh đẹp sáng rực đêm trung thu. Đèn lồng Việt Nam làm thủ công từ tre và giấy gió, tô vẽ bên ngoài đèn là những nét vẽ đường thêu vô cùng đặc sắc. Đèn lồng của người Việt Nam là sự biểu hiện của ấm no và hạnh phúc gia đình.

3. Lý giải về phong tục ngắm trăng trong ngày Tết Trung Thu

Vào dịpTrung Thu hầu hết người dân Trung Quốc sẽ đổ ra đường để chiêm ngưỡng vẻ đẹp trăng rằm. Khoảnh khắc trăng lên vô cùng thiêng liêng với nhiều người, ánh trăng là biểu hiện sự sum vầy của các thành viên trong gia đình với nhau. Còn ở Việt Nam, trăng có một ý nghĩa rất to lớn của đất nước có nền văn hóa lúa nước. Ngày rằm tháng 8 là lúc cảnh trời đất đẹp nhất, khí hậu mát mẻ, ánh trăng sáng soi rõ từng cảnh vật về đêm. Thời điểm này cũng là lúc việc nông nhàn nhất, mọi người khi đó có thể thảnh thơi ngắm cảnh thưởng nguyệt mà hòa mình vào đất trời.

Sau khi quây quần cùng nhau phá cỗ thì các gia đình sẽ sum vầy trên ban công hay tìm chỗ trên cao để cùng nhau ngắm ánh trăng rằm. Dưới ánh trăng sáng các ông bố bà mẹ cũng thường kể về giai thoại chú Cuội ngồi gốc đa cho con mình nghe.

Trung Thu là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Trung thu không phải ai cũng biết

4. Lý giải về phong tục phá cỗ trong ngày Tết Trung Thu

Vào dịp trung thu mỗi gia đình Việt đều bày cỗ với đầy đủ nào là bánh trung thu, kẹo, mía, thị,bưởi, dưa hấu…tùy vào từng gia đình mà cỗ được trang trí khác nhau. Khi trăng lên tới đỉnh đầu chính là lúc mà mọi người cùng nhau phá cỗ và thưởng thức hương vị của Tết Trung Thu. Mâm cỗ trung thu là để cũng trăng và tế trời đất cùng cầu mong cuộc sống tốt lành, mùa màng bội thu và sự đoàn viên trong gia đình.

5. Lý giải về phong tục múa Lân trong ngày Tết Trung Thu

Vào dịp Tết Trung Thu đường phố nhộn nhịp tiếng trống cùng những điệu múa Lân. Người Trung Quốc múa lân vào dịp tết Nguyên Đán còn người Việt lại múa Lân vào dịp Tết Trung Thu. Thường múa Lân sẽ được tổ chức vào đêm 14 và đêm 15. Đội múa Lân gồm có một người đội chiếc đầu lân và chỉ huy cả đội múa những điệu bộ của con vật này theo nhịp trống. Con Lân tượng trưng cho điềm lành vì vậy múa Lân đêm trung thu là ước mong cho những điềm lành đến với mọi nhà.

Trung Thu là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Trung thu không phải ai cũng biết

6. Lý giải về phong tục cắt bánh trung thu/ Phá cỗ trung thu

Dường như bánh trung thu (bánh nướng, bánh dẻo) đã trở thành một thức bánh chỉ có vào dịp Tết Trung Thu và không thể thiếu của mọi nhà. Được làm từ bột mì nhân hạt sen và bột đường, bánh trung thu biểu tượng cho sự đoàn tụ và hòa thuận của gia đình.

Thường bánh trung thu sẽ được cắt bằng với đúng số thành viên trong gia đình. Miếng bánh càng đều thì gia đình càng hạnh phúc hòa thuận.

Tết Trung Thu là một phong tục ý nghĩa từ lâu đời không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trong châu Á khác. Sau khi đã đi lý giải phong tục Tết Trung Thu chắc hẳn mọi người đã biết được phần nào về nguồn gốc và ý nghĩa của ngày tết đoàn viên này.
 

Bình luận

0 bình luận, đánh giá

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi
Cùng chuyên mục
Làm sao để biết trứng đã rụng hay chưa? Hướng dẫn cách nhận biết

Làm sao để biết trứng đã rụng hay chưa? Hướng dẫn cách nhận biết

06-06-2025 16:13

Rụng trứng là thời điểm “vàng” nếu bạn đang lên kế hoạch mang thai hoặc muốn tránh thai tự nhiên. Vậy làm sao để biết trứng đã rụng hay chưa? Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết rõ ràng và phương pháp kiểm tra chính xác nhất.

Bài xem nhiều

Đáng chú ý

Nổi bật trang chủ
Bộ GD&ĐT yêu cầu các cơ sở đào tạo rà soát và công bố thông tin tuyển sinh
06 Tháng 06, 2025

Bộ GD&ĐT yêu cầu các cơ sở đào tạo rà soát và công bố thông tin tuyển sinh trình độ đại học, trình độ cao đẳng ngành Giáo dục mầm non.

Đọc thêm
Khi Mỹ chuyển hướng sang Trung Đông

Khi Mỹ chuyển hướng sang Trung Đông

06 Tháng 06, 2025

Theo Wall Street Journal (WSJ), Mỹ đang chuyển hướng các ngòi nổ tên lửa chống UAV rất cần thiết dành cho Kiev sang một chiến...

Trung Quốc vượt Mỹ về số lượng đại học tốp đầu

Trung Quốc vượt Mỹ về số lượng đại học tốp đầu

06 Tháng 06, 2025

Trung Quốc đã vượt qua Mỹ về số lượng trường đại học có mặt trong bảng xếp hạng toàn cầu của Trung tâm Xếp hạng...

Romeo Beckham chia tay bạn gái

Romeo Beckham chia tay bạn gái

06 Tháng 06, 2025

Theo báo Anh và Mỹ, Romeo Beckham chia tay bạn gái Kim Turnbull sau 7 tháng hẹn hò. Nguyên nhân được cho là không liên...

HLV Didier Deschamps nêu đích danh Quả bóng Vàng 2025

HLV Didier Deschamps nêu đích danh Quả bóng Vàng 2025

06 Tháng 06, 2025

HLV Didier Deschamps khẳng định 100% tiền đạo này sẽ giành Quả bóng Vàng 2025.

Mỹ từ chối hỗ trợ Anh và Pháp trên bầu trời Ukraine

Mỹ từ chối hỗ trợ Anh và Pháp trên bầu trời Ukraine

06 Tháng 06, 2025

Bloomberg dẫn nguồn tin nội bộ cho biết, Mỹ từ chối hỗ trợ trên không cho lực lượng gìn giữ hòa bình của Anh và...

Từ viễn thông đến game online: INTER ITS bước vào hệ sinh thái số với hai giấy phép chiến lược

Từ viễn thông đến game online: INTER ITS bước vào hệ sinh thái số với hai giấy phép chiến lược

05 Tháng 06, 2025

Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Thông tin Quốc tế (INTER ITS., JSC) đã khẳng định vai trò tiên phong trong đổi mới...

Mẹ 3 con ở Ninh Bình bật mí cách làm mâm cơm giá 45.000 đồng cho 5 người ăn khiến ai cũng ngỡ ngàng

Mẹ 3 con ở Ninh Bình bật mí cách làm mâm cơm giá 45.000 đồng cho 5 người ăn khiến ai cũng ngỡ ngàng

05 Tháng 06, 2025

Giữa lúc dân mạng tranh cãi về quán cơm có “giá trên trời” ở TP.HCM, một bà mẹ ba con ở Ninh Bình lại khiến...

Ông Zelensky lại công khai đối đầu với ông Trump

Ông Zelensky lại công khai đối đầu với ông Trump

05 Tháng 06, 2025

Ngay sau cuộc điện đàm bất ngờ giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đồng cấp Ukraine Volodymyr...

Thiên An xin lỗi, nhận đơn kiện và yêu cầu xét nghiệm ADN, muốn Jack tiếp tục sự nghiệp

Thiên An xin lỗi, nhận đơn kiện và yêu cầu xét nghiệm ADN, muốn Jack tiếp tục sự nghiệp

05 Tháng 06, 2025

Thiên An chính thức gửi tâm thư đến Jack, bày tỏ mong muốn chấm dứt mọi ồn ào và sẵn sàng đối mặt với mọi...

Vũ Văn Thanh sắp gia nhập Thể Công Viettel?

Vũ Văn Thanh sắp gia nhập Thể Công Viettel?

05 Tháng 06, 2025

Hậu vệ Vũ Văn Thanh đang ở rất gần một đội bóng lớn của Việt Nam.

Điểm ưu tiên tuyển sinh đại học: Không bị ảnh hưởng bởi sáp nhập

Điểm ưu tiên tuyển sinh đại học: Không bị ảnh hưởng bởi sáp nhập

05 Tháng 06, 2025

Trong bối cảnh sắp xếp lại xã, phường, việc cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh đại học năm 2025 là vấn đề được thí...

HLV Kim Sang-sk ‘bắt bài’ tuyển Malaysia

HLV Kim Sang-sk ‘bắt bài’ tuyển Malaysia

05 Tháng 06, 2025

Huấn luyện viên Kim Sang-sik tỏ ra thận trọng trước trận làm khách của Malaysia ở vòng loại cuối Asian Cup 2027.

Bắt 3 vụ vận chuyển hàng lậu trị giá gần 1 tỷ đồng

Bắt 3 vụ vận chuyển hàng lậu trị giá gần 1 tỷ đồng

05 Tháng 06, 2025

Trong 1 đêm, lực lượng chức năng tại Quảng Trị bắt 3 vụ vận chuyển hàng lậu là thuốc lá, rượu bia... có giá trị...

Minh bạch giá bất động sản: Cần biện pháp 'gỡ rối'

Minh bạch giá bất động sản: Cần biện pháp 'gỡ rối'

05 Tháng 06, 2025

Thị trường bất động sản đang đối mặt với nhiều thách thức khiến giá nhà đất tăng cao vượt xa khả năng chi trả của...

0.86438 sec| 2332.508 kb