Những dấu ấn đặc biệt trong giáo dục năm 2021

Hàng loạt tỉnh thành cho học sinh nghỉ học, học sinh, giáo viên thích ứng với học trực tuyến

Từ đầu năm 2021 tới nay, ngành giáo dục, như đánh giá của Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, trải qua một năm bị Covid-19 "đảo lộn và tàn phá". Phần lớn trong số 22 triệu học sinh - sinh viên chỉ đến trường khoảng 2-3 tháng. Thời gian còn lại là nghỉ hè và học online.

Đầu tháng 10, khi mới chính thức vào năm học mới được hơn một tháng, không ít phụ huynh đã bùng nổ bởi những bức xúc với tình trạng con em mình học trực tuyến như thời gian sử dụng máy tính quá nhiều, ngoài học bài, làm bài tập còn xem phim, chơi game... Học sinh căng thẳng, mệt mỏi, thầy cô cực nhọc và áp lực, phụ huynh bức xúc, xã hội lo lắng.

Thế nhưng khi dịch bệnh kéo dài, những nỗ lực của cả thầy và trò đã đặt học trực tuyến ở vị thế mới. Thầy và trò cả nước vẫn nỗ lực để thích ứng một cách nhanh chóng. Các thầy cô giáo giờ đây cũng “không thể ngồi yên được nữa” mà bắt đầu làm mới mình bằng những cuộc “thay đổi ngoạn mục”.

Cơ quan quản lý nhà nước, cán bộ quản lý trực tiếp ở cơ sở và các giáo viên trực tiếp đứng lớp đều nhìn ra một tương lai dài cho việc học trực tuyến và khẳng định, phương thức học này sẽ không hoàn toàn dừng lại mà sẽ tiếp tục được duy trì một cách linh hoạt hơn.

Giáo dục trực tuyến và chương trình “Sóng và máy tính cho em”

Trong bối cảnh trường học cả nước đóng cửa vì COVID-19, vai trò của đào tạo từ xa, đào tạo trực tuyến để "không thể dừng việc học" được nhìn nhận rõ ràng hơn bao giờ hết.

Chương trình “Sóng và máy tính cho em” được Thủ tướng Phạm Minh Chính trực tiếp chỉ đạo phát động, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện nhằm triển khai Chỉ thị số 24/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Chương trình được xây dựng và triển khai với mục đích hỗ trợ máy tính, dịch vụ viễn thông đối với những học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt là các em học sinh đang ở vùng có dịch COVID-19 (thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg) để các em có điều kiện để học tập trực tuyến hiệu quả.

Theo Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, sóng và máy tính là phương thức học tập mới, mang tính tình thế nhưng phù hợp trong điều kiện giãn cách và tăng cường giãn cách xã hội để các cháu, nhất là các cháu ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, hộ khó khăn có điều kiện học tập, bình đẳng trong tiếp cận kiến thức.

Bộ GD-ĐT có Bộ trưởng mới

Ngày 8/4/2021, Quốc hội phê chuẩn ông Nguyễn Kim Sơn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng, Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội đảm nhận cương vị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.

Từ nhiều năm nay, chức danh Bộ trưởng Bộ GD-ĐT được coi là "ghế nóng", rất được dư luận quan tâm và kỳ vọng. Ngành giáo dục hiện có hơn 1 triệu cán bộ, viên chức, đào tạo hơn 20 triệu học sinh, sinh viên mỗi năm.

Khi nhận nhiệm vụ mới, ông Sơn chia sẻ "Tôi xem đây là cơ hội để có thêm điều kiện làm một số việc ở lĩnh vực mà mình tâm huyết và đã có thời gian gắn bó lâu dài. Đối với tôi, nhiệm vụ mới tại thời điểm này là một thách thức lớn, có thuận lợi nhưng cũng có rất nhiều khó khăn. Hơn một triệu người làm công tác giáo dục và quản lý giáo dục, trong đó có tôi, không có lựa chọn nào khác là chủ động đối mặt để vượt qua các khó khăn đó".

Việt Nam vào top 10 thành tích thi Olympic quốc tế 2021

Năm 2021, trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 trên thế giới, Ban Tổ chức các kỳ thi Olympic quốc tế quyết định tiếp tục tổ chức thi theo hình thức trực tuyến.

Trong năm 2021, Bộ GD-ĐT cử 7 đoàn học sinh giỏi Việt Nam với 37 lượt học sinh tham gia Olympic khu vực và quốc tế. Kết quả, tất cả các thí sinh dự thi đều đoạt giải, gồm 12 Huy chương Vàng, 13 Huy chương Bạc, 10 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen (giải Khuyến khích).

Nhờ vậy, các đoàn học sinh Việt Nam tiếp tục nằm trong top 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất tại các Olympic quốc tế với nhiều học sinh đạt điểm số cao nhất.

Đặc biệt, em Nguyễn Mạnh Quân, học sinh Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam (Hà Nội) đã đạt điểm số cao nhất của kỳ thi Olympic Vật lí Châu Á - Thái Bình Dương (APhO) và được Chủ tịch APhO năm 2021 tặng bằng khen.

Lần đầu tiên Việt Nam có trường đại học lọt top 500 thế giới

Trong năm 2021, lần đầu Việt Nam có cơ sở giáo dục đại học lọt vào top 500 thế giới theo Bảng xếp hạng đại học thế giới THE. Đó là các Trường ĐH Duy Tân và ĐH Tôn Đức Thắng vào top 401 – 500 do sự tăng trưởng mạnh mẽ ở các chỉ số trích dẫn.

Ngoài ra, trong bảng xếp hạng còn có ĐH Quốc gia Hà Nội được xếp trong nhóm 1.001 – 1.200. ĐH Quốc gia TP.HCM và Trường ĐH Bách khoa Hà Nội được xếp trong nhóm 1.201+.

Mức trúng tuyển đại học tiếp tục tăng kỷ lục

Nếu năm 2020, điểm chuẩn đại học ‘bùng nổ’ khiến nhiều thí sinh ngỡ ngàng thì năm nay, điểm chuẩn nhiều ngành tiếp tục xác lập kỷ lục mới. Có những ngành mà điểm chuẩn đã tăng 9 - 11 điểm, mức tăng từ 2- 4 điểm cũng không hiếm.

Điểm chuẩn cao nhất năm nay thuộc về ngành Xây dựng lực lượng Công an Nhân dân của Học viện Chính trị CAND, lên tới 30,34 điểm với nữ (khối C00). Xếp thứ 2 trong khối các trường công an là điểm chuẩn ngành Nghiệp vụ An ninh của Học viện An ninh Nhân dân với mức 29,99 điểm, áp dụng cho thí sinh nữ ở địa bàn 1 (10 tỉnh miền núi phía Bắc), dự thi khối A01.

Ngành Hàn quốc học (khối C00) của Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn tiếp tục lấy điểm chuẩn 30/30 vào năm nay. GS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng trường này từng lý giải, chỉ tiêu vào ngành học này vốn không cao nhưng nhà trường đã xét tuyển thẳng hơn một nửa số chỉ tiêu. Cũng ở trường này, có những ngành mà điểm chuẩn khối C00 cũng ở mức gần tuyệt đối như Đông phương học (29,8 điểm), Quan hệ công chúng (29,3 điểm).

Tuy nhiên, đây là điều không bất ngờ bởi số lượng thí sinh năm nay nhiều hơn mọi năm, đề thi tốt nghiệp THPT được cho là ‘dễ thở’ hơn so với những năm trước, đặc biệt với các tổ hợp xét tuyển có môn tiếng Anh. Trong khi đó, các trường đại học ngày càng đa dạng về phương thức xét tuyển.

29 người Việt vào top nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới 2021

Bảng xếp hạng vừa được đưa ra bởi nhóm Metrics của giáo sư Jeroen Baas, Kevin Boyack và John P.A. Ioannidis thuộc Đại học Stanford (Mỹ) do tạp chí PLoS Biology công bố.

Theo bảng xếp hạng, có 146 cá nhân đang công tác tại các trường đại học của Việt Nam trong đó có 29 người là nhà khoa học Việt. Trong top 10.000 nhà khoa học hàng đầu thế giới, Việt Nam có 5, gồm: GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, PGS.TS Lê Hoàng Sơn (Đại học Quốc gia Hà Nội); GS.TS Nguyễn Xuân Hùng (trường Đại học công nghệ TP HCM), GS.TS Bùi Tiến Diệu (trường Đại học Duy Tân) và GS.TS Võ Xuân Vinh (trường Đại học kinh tế TP HCM).

Trong số này, GS Nguyễn Đình Đức, GS Nguyễn Xuân Hùng và PGS.TS Lê Hoàng Sơn đều lọt vào top 3 năm liên tiếp 2019, 2020 và 2021.

Trong danh sách có nhiều nhà khoa học nước ngoài đang làm việc tại các trường đại học của Việt Nam như Đại học Duy Tân, Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Phenikaa.

Trong bảng xếp hạng cũng có nhiều nhà khoa học Việt đang làm việc tại nước ngoài như GS Đàm Thanh Sơn (Mỹ, xếp hạng 7.301) hay PGS Bùi Quốc Tính (Nhật Bản, xếp hạng 9.639)...