Nguồn gốc ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch và ý nghĩa của Bánh trôi, bánh chay

Nguồn gốc ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch và ý nghĩa của Bánh trôi, bánh chay
Ngày 3/3 Âm lịch hằng năm, hay còn gọi là Tết Hàn Thực. Tết Hàn Thực là ngày gì? Ý nghĩa của bánh trôi bánh chay trong tết Hàn thực của người Việt. Năm nay tết Hàn thực vào ngày nào? Thứ mấy?

Năm nay, Tết Hàn Thực sẽ diễn ra vào ngày thứ 7, ngày 22/4/2022 dương lịch tức (3/3/2023 âm lịch)

Nguồn gốc ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch

I. Nguồn gốc ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch

Theo nghĩa chữ Hán: "Hàn" là lạnh, "thực" là ăn, "Tết Hàn thực" là tết ăn đồ lạnh. Phong tục cổ truyền này có nguồn gốc từ Trung Quốc theo một câu chuyện truyền tụng nhiều đời.

Chuyện kể rằng vào đời Xuân Thu (770 - 221), vua Tấn Văn Công nước Tấn, gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Bấy giờ, có một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, theo phò vua đã giúp đỡ nhiều mưu kế. Một hôm, trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt, Giới Tử Thôi phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.

Giới Tử Thôi theo phò vua Tấn Văn Công trong vòng mười chín năm trời, cùng nhau nếm mật nằm gai, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công dành lại được ngôi vương, trở về làm vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công khi tòng vong, nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, nghĩ mình theo vua phò vua là chuyện nên làm, ông cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói.

Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng.

Nhà vua hối hận cho lập miếu thờ. Hàng năm, đến ngày 3 tháng 3 là ngày chết cháy của 2 mẹ con Tử Thôi thì cấm dùng lửa , ngay cả việc làm cỗ cúng cũng phải làm từ hôm trước, đây được coi là ngày Tết Hàn thực.

Ý nghĩa của bánh trôi bánh chay trong tết Hàn thực của người Việt

II. Ý nghĩa của bánh trôi bánh chay trong tết Hàn thực của người Việt

Tuy có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng Tết Hàn thực của người Việt vẫn mang những sắc thái riêng, mang đậm chất Việt. Vào ngày mùng 3/3 âm lịch hằng năm, người dân đều ăn đồ nấu chín để nguội với tấm lòng thành kính nhất nhằm tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.

Khác với Tết Hàn thực ở Trung Quốc, vào ngày này người Việt không kiêng lửa, vẫn nấu nướng bình thường. Điều đặc biệt, người Việt còn sáng tạo nên bánh trôi, bánh chay với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội - hàn thực.

Hướng về cội nguồn

Tết Hàn thực của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất. Chẳng hạn người Việt có lệ dâng bánh trôi lễ Hai Bà Trưng vào ngày mùng 6/3 ở Hà Tây. Tiếp đó, ngày giỗ tổ Hùng vương mùng 10/3 người Việt từ khắp mọi miền tổ quốc về đền Hùng, Phú Thọ thắp hương và dâng cúng những đĩa bánh trôi bánh chay, tưởng nhớ cội nguồn... Như thế, rõ ràng tết Hàn thực của ta mang màu sắc dân tộc riêng, trường tồn trong quá trình dựng nước và giữ nước.

Truyền thống dân tộc

Bánh trôi bánh chay là đặc trưng của ngày lễ này. Từ xa xưa bánh trôi bánh chay đã đi vào thơ ca dân tộc như những đặc trưng phổ biến của người Việt. Hai thứ bánh trôi và chay đều làm từ bột gạo nếp thơm. Bánh trôi nặn viên nhỏ, ngoài trắng, trong nhân đường đỏ, thả luộc trong nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra vừa chín tới. Còn bánh chay thì nặn tròn dẹt, không nhân, đặt lên đĩa nhỏ, khi ăn đổ nước đường lên trên.

Tết Hàn Thực tại Việt Nam

Dù bắt nguồn từ một truyền thuyết của Trung Quốc nhưng khi du nhập vào Việt Nam, ngày Tết Hàn Thực có ý nghĩa tâm linh khác, phong tục cúng Tết Hàn Thực cũng có nhiều thay đổi để phù hợp với văn hóa của người Việt. 

Thực chất, Tết Hàn Thực đã được hợp nhất với Tết bánh trôi, bánh chay, Tết tháng 3 tại Việt Nam, thể hiện rõ nét đặc trưng văn hóa, lối sống riêng của người Việt. Khác với Tết Hàn Thực ở Trung Quốc, ở Việt Nam người dân không kiêng lửa, mọi việc nấu nướng vẫn diễn ra bình thường. 

Tết Hàn Thực ở Việt Nam cũng không cúng để tưởng nhớ đến vị hiền sĩ Giới Tử Thôi, Tết của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất

Bình luận

0 bình luận, đánh giá

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi
Cùng chuyên mục
Khẩn cấp dập ổ dịch chó dại đang bùng phát

Khẩn cấp dập ổ dịch chó dại đang bùng phát

21-07-2025 20:24

Sau khi phát hiện hàng loạt trường hợp chó dại và nghi dại tấn công người dân, chính quyền địa phương xã Ia Tơi (huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi) đang khẩn trương triển khai các biện pháp cấp bách nhằm kiểm soát và dập dịch.

Bài xem nhiều

Đáng chú ý

Nổi bật trang chủ
Bão số 3 tiếp tục mạnh lên giật cấp 12, còn cách Quảng Ninh hơn 100km
21 Tháng 07, 2025

Sức gió mạnh nhất cấp 9-10 (75-102km/h), giật cấp 12; dự báo trong 3 giờ tới, bão số 3 di chuyển theo hướng Tây Tây Nam, tốc độ khoảng 15km/h.

Đọc thêm
Messi dẫn đầu danh sách Vua phá lưới MLS 2025

Messi dẫn đầu danh sách Vua phá lưới MLS 2025

21 Tháng 07, 2025

Với hai pha lập công vào lưới New York Red Bulls mới đây, Messi đang dẫn đầu cuộc đua Vua phá lưới MLS 2025.

Đời thăng trầm của Lý Liên Kiệt

Đời thăng trầm của Lý Liên Kiệt

21 Tháng 07, 2025

Trải qua hơn chục năm chống chọi với bệnh tật, Lý Liên Kiệt giữ thái độ lạc quan, xem cái chết là quy luật và...

Bộ trưởng Ngoại giao Đức đưa ra tuyên bố kỳ lạ về Ukraine

Bộ trưởng Ngoại giao Đức đưa ra tuyên bố kỳ lạ về Ukraine

21 Tháng 07, 2025

Ukraine không chịu thất bại trong cuộc xung đột với Nga, Bộ trưởng Ngoại giao Đức Johann Wadephul phát biểu trong một cuộc phỏng vấn...

Các trường ồ ạt công bố điểm sàn đại học 2025 mới nhất: Nhiều trường lấy mức thấp

Các trường ồ ạt công bố điểm sàn đại học 2025 mới nhất: Nhiều trường lấy mức thấp

21 Tháng 07, 2025

Gần 50 trường đã công bố điểm sàn đại học 2025, nhiều trường lấy điểm sàn chỉ ở mức dưới 15 điểm.

Đội bóng thầy Park chia tay nửa đội hình

Đội bóng thầy Park chia tay nửa đội hình

21 Tháng 07, 2025

Câu lạc bộ Bắc Ninh vừa thông báo chia tay cùng lúc 6 cầu thủ trước thềm mùa giải mới.

Văn Mai Hương hoãn ra mắt MV sau vụ lật tàu thương tâm trên Vịnh Hạ Long

Văn Mai Hương hoãn ra mắt MV sau vụ lật tàu thương tâm trên Vịnh Hạ Long

21 Tháng 07, 2025

Văn Mai Hương gửi lời chia buồn đến gia đình các nạn nhân trong vụ lật tàu trên Vịnh Hạ Long, đồng thời cầu mong...

Ukraine yêu cầu xóa bỏ tiếng Nga khỏi Hiến pháp

Ukraine yêu cầu xóa bỏ tiếng Nga khỏi Hiến pháp

21 Tháng 07, 2025

Ủy viên mới phụ trách Bảo vệ Ngôn ngữ Nhà nước, Elena Ivanovskaya, đã yêu cầu loại bỏ tiếng Nga khỏi Hiến pháp Ukraine.

HLV U23 Lào: ‘U23 Việt Nam rất mạnh…’

HLV U23 Lào: ‘U23 Việt Nam rất mạnh…’

20 Tháng 07, 2025

Sau trận thua tan nát U23 Việt Nam, HLV Ha Hyeok-jun của U23 Lào thừa nhận một điều.

Cảnh báo dông lốc, mưa đá và mưa lớn cục bộ ở Hà Nội

Cảnh báo dông lốc, mưa đá và mưa lớn cục bộ ở Hà Nội

20 Tháng 07, 2025

Trong khoảng từ 30 phút đến 3 giờ tới, dông tố, lốc, sét, mưa đá và mưa lớn cục bộ có thể xảy ra trên...

Hướng tới mục tiêu bao phủ vắc-xin Rota toàn quốc vào năm 2026

Hướng tới mục tiêu bao phủ vắc-xin Rota toàn quốc vào năm 2026

20 Tháng 07, 2025

Bộ Y tế và UNICEF cho biết sẽ phối hợp, thúc đẩy việc triển khai vắc-xin Rota. Từ đó, hướng tới bao phủ vắc-xin Rota...

Kịp thời cứu hàng chục người trên tàu du lịch bị lật ở Hà Tĩnh

Kịp thời cứu hàng chục người trên tàu du lịch bị lật ở Hà Tĩnh

20 Tháng 07, 2025

Giông lốc trên biển Thiên Cầm khiến tàu du lịch và tàu cá bị chìm, 34 người được lực lượng chức năng cứu hộ và...

Đông Nam Á có cơ hội đăng cai Vòng chung kết World Cup

Đông Nam Á có cơ hội đăng cai Vòng chung kết World Cup

20 Tháng 07, 2025

Khu vực châu Á có ý tưởng liên minh các liên đoàn để đăng cai vòng chung kết World Cup 2046.

'Làm nhiệm vụ nhận hoa hồng', người phụ nữ bị lừa 2,4 tỷ đồng

'Làm nhiệm vụ nhận hoa hồng', người phụ nữ bị lừa 2,4 tỷ đồng

20 Tháng 07, 2025

Chị P. ở phường Hà Đông (Hà Nội) bị lừa 2,4 tỷ đồng khi nhận công việc làm nhiệm vụ qua mạng với lời hứa...

Dự đoán điểm chuẩn các ngành của Trường Đại học Y Hà Nội giảm

Dự đoán điểm chuẩn các ngành của Trường Đại học Y Hà Nội giảm

20 Tháng 07, 2025

PGS.TS Lê Đình Tùng Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội dự đoán, điểm chuẩn các ngành của trường có thể giảm...

0.74975 sec| 2300.977 kb