Hay cáu gắt với người thân do đâu? Dấu hiệu bệnh hay do tính cách?

I - Người hay cáu gắt là gì?

Cáu gắt, tức giận là trạng thái cảm xúc dễ xảy ra ở nhiều đối tượng, độ tuổi khác nhau. Khi mà đời sống hiện đại với nhiều trăn trở về kinh tế, các mối quan hệ xã hội thì tâm lý bực bội dễ phát sinh.

Một người có thể tự nhiên thấy bực bội, cáu giận dù đó là một chuyện nhỏ nhặt cũng thành chuyện lớn bởi những yếu tố bên ngoài hoặc từ bên trong cơ thể.

Người hay cáu gắt vô cớ với người thân dễ có những biểu hiện xấu bộc phát ra ngoài để xua tan cảm xúc đó. Khi cơn tức giận được “nuốt vào bên trong” không biểu hiện ra bên ngoài có thể sẽ dẫn đến các hành vi hung hãn, tiêu cực, trầm cảm, tăng huyết áp.

Ngoài sự khó chịu bộc lộ ra ngoài thì người hay gắt gỏng còn gặp một số trạng thái khác như sau:

• Rất khó tập trung, hay rơi vào trạng thái lơ đễnh.
• Hoạt động của tim nhanh bất thường.
• Nhiệt độ tăng lên, chảy mồ hôi nhiều hơn với thông thường.
• Nhịp thở nhanh, gấp gáp, hơi thở nông.
• Người có cảm giác bồn chồn, khó chịu, chếnh choáng.

Trạng thái cảm xúc bực bội sẽ không tái diễn với tần suất thường xuyên, liên tục. Nó sẽ mất đi ngay sau khi những yếu tố tác động được giải quyết dứt điểm.

Tuy nhiên nếu trạng thái hay cáu gắt bực bội này kéo dài thì mọi người cần hết sức chú ý. Đây có thể là biểu hiện cảnh báo cơ thể đang đối mặt với các tổn thương về sức khỏe. Vì thế người bệnh quan sát phản ứng của cơ thể và thời gian xuất hiện trạng thái tiêu cực để có biện pháp cải thiện hợp lý.

Người thường xuyên cáu giận vô cớ và có hành động thiếu kiểm soát

II - Tại sao người hay cáu gắt khó chịu với người thân

Nguyên nhân gây nên cảm giác cáu gắt bực bội có rất nhiều như chứng rối loạn giấc ngủ, trầm cảm, tâm trạng lo lắng, bất an. Dưới đây là những lý do điển hình được tiếp cận dưới góc nhìn khoa học:

1. Hội chứng suy nhược cơ thể

Ở những người mắc hội chứng bị suy nhược cơ thể, tâm trạng cảm xúc luôn thay đổi thất thường, đôi khi được coi là khá nhạy cảm. Chẳng hạn như đang vui vẻ, lạc quan gặp một sư việc gì nhỏ thôi cũng cảm thấy buồn bã, chán nản.

Họ rất dễ nổi nóng, tức giận và có những hành vi tiêu cực dễ bị kích động bởi các tác nhân từ bên ngoài.

Tình trạng rối loạn cảm xúc không xử lý triệt để, kéo dài nhiều ngày nhiều tháng có thể gây ra hiện tượng trầm cảm, nhiều khi người bệnh không thể tìm thấy lối thoát cho chính bản thân mình.

Bên cạnh đó khi bị suy nhược, người bệnh chán ăn, mất ngủ; ngủ không đủ giấc, sâu giấc gây ra những tác động xấu đến não bộ. Hậu quả là cơ thể thường cảm thấy vô cùng mệt mỏi, uể oải như thiếu sinh khí, buồn ngủ, không tập trung được vào ban ngày; rất dễ nổi cáu. Thậm chí tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, trí nhớ giảm sút nhiều.

2. Dễ cáu gắt do căng thẳng, áp lực

Những căng thẳng, áp lực trong cuộc sống thường ngày liên quan đến học tập, công việc, chuyện gia đình hay những mối quan hệ xung quanh gây ra những áp lực đè nặng tinh thần.

Trạng thái căng thẳng xuất hiện thời gian dài có thể khiến tâm trạng bạn khó chịu hơn mức bình thường. Từ đó dễ bộc phát những cảm xúc tiêu cực như gắt gỏng, giận hờn, bực bội.

Bực bội khi cơ thể trải qua căng thẳng, áp lực kéo dài

3. Hay khó chịu cáu gắt vì mất ngủ

Thiếu ngủ, mất ngủ khiến bản thân khó tỉnh táo, sảng khoái, sáng hôm sau người như đi mượn, không tập trung làm được việc gì. Khi ngủ không đầy đủ khiến não bộ luôn trong trạng thái mệt mỏi, khó kiểm soát suy nghĩ và hành động.

Giác ngủ kém khiến nồng độ hormone cortisol có xu hướng tăng lên một cách mạnh mẽ. Từ đó gây ảnh hưởng đến tâm lý và trạng thái tinh thần người bệnh nên dễ phát sinh hiện tượng gắt gỏng và nóng giận vô cớ.

4. Cáu gắt vô cơ do trầm cảm

Người dễ tức giận và căn bệnh trầm cảm là 3 vấn đề có sự ràng buộc chặt chẽ với nhau. Nếu giận dữ là một cảm xúc cực kỳ phổ biến và điển hình ở người không may mắc chứng trầm cảm.

Người bệnh có thể tức giận với cả thế giới, giận dỗi chính bản thân mình hay trước những sự kiện xung quanh, có hành vi hung hãn, phản ứng một cách tiêu cực, thậm chí là quát mắng những người khác khi không vừa lòng điều gì đó.

Khi cơn cáu giận bùng phát dữ dội thì mọi hành động, lời nói hay suy nghĩ kiểm soát khó khăn. Ngược lại người hay cáu gắt với người thân và nóng giận cũng tác động nghiêm trọng đến tâm lý. Khi tâm lý liên tục tấn công từ các nhân tố dễ khiến cơ thể phát sinh chứng trầm cảm.

5. Lượng đường trong máu thấp

Đường trong cơ thể có nhiệm vụ chuyển hóa quan trọng để cơ thể có nguồn năng lượng dồi dào để hoạt động. Nếu hàm lượng đường ở máu tụt xuống dưới mức mức bình thường cơ thể sẽ có phản ứng: người đói run rẩy, mệt mỏi, cảm giác lâng lâng, choáng váng, hay cáu gắt khó chịu, tim đập nhanh…

Hiện tượng đường huyết thấp xuất hiện chủ yếu ở người có tiền sử mắc bệnh tiểu đường. Ngoài ra, người bình thường không ăn uống trong thời gian dài khiến đường huyết ở mức báo động.

Người hay khó chịu do lượng đường trong máu thấp

6. Con gái hay cáu gắt bực bội khi đến tháng

Những trường hợp căng thẳng, dễ cáu gắt trước kỳ kinh còn được gọi là rối loạn tiền kinh nguyệt. Đây là tình trạng phổ biến ở nhiều chị em với các mức độ biểu hiện khác nhau.

Sau khi trứng rụng, nồng độ hormone progesterone - một loại hormone giúp trấn tĩnh hệ thần kinh trung ương bị thiếu hụt gây ra tâm trạng nặng nề, khó chịu.

Về mặt tâm lý, chị em sẽ rất dễ nhạy cảm, nổi cáu, tức giận hơn mức bình thường, hay sốt ruột, nôn nóng. Một số người bệnh luôn xuất hiện trạng thái tiêu cực, tiếp cận vấn đề ở góc độ bi quan.

7. Tâm trạng lo lắng, bất an

Trước những tình huống gây lo lắng, bạn sẽ cảm thấy sợ hãi, bất an trước những gì sắp diễn ra. Điều này khiến cho tâm trạng rất dễ thay đổi, dễ cáu gắt hoặc là tức giận, thực hiện những hành vi cực đoan.

Mặt khác, trạng thái tâm lý bất an kéo dài sẽ nguy hại đến sức khỏe, thói quen sinh hoạt và phát triển thành chứng rối loạn lo âu. Người bệnh luôn sống trong cảm giác lo lắng, nhạy cảm với các vấn đề xung quanh dù rất bình thường. Khi đó tâm trạng dễ bực bội khi quan sát thấy các vấn đề nguy hiểm đang tiếp cận mình.

8. Mất cân bằng nội tiết tố

Nội tiết cơ thể thiếu ổn định dễ dẫn đến cảm xúc tức giận, hay cáu gắt với người thân, không làm chủ được cảm xúc của bản thân. Theo đó, nồng độ hormone giảm khiến tổng thể sức khỏe và trạng thái tâm lý suy kiệt nhanh. Ngoài ra, cơ thể không được nghỉ ngơi và bổ sung đủ dưỡng chất khiến tâm trạng bị tác động lớn.

Đối với nữ giới nội tiết tố biến động vượt ngưỡng hoặc quá thấp chi phối đến sức khỏe tâm sinh lý. Còn đàn ông trở nên khó tính hay xúc động do testosterone tăng lên và estrogen giảm đi nhanh chóng.

Nội tiết tố thiếu cân bằng khiến trạng thái tâm lý biến đổi nhanh chóng

9. Cáu gắt do mắc chứng rối loạn chuyên biệt

Chứng rối loạn chuyên biệt nói về một nỗi sợ hãi lớn và thường không có lý do liên quan đến sự vật xung quanh. Ngoài ra, những tình huống ít gây ra nguy hiểm nhưng thường khiến người bệnh lo lắng và tránh né. Chẳng hạn mọi người ám ảnh các loại động vật, bài xích về hiện tượng tự nhiên như bão hay sợ cbị thương, chảy máu.

Khi mắc chứng ám ảnh rối loạn chuyên biệt, con người khó nhìn nhận vấn đề, tiếp cận thông tin chính xác. Ngay cả khi họ liên tưởng, suy nghĩ hoặc nghe ai đó nhắc đến yếu tố sợ hãi cũng khiến họ căng thẳng, bực tức. Sự sợ hãi bao gọn trong suy nghĩ sẽ gây ra trạng thái tim đập nhanh, cơ thể khó chịu hay nổi cáu.

10. Đau đầu dễ cáu gắt

Đau đầu là bệnh chịu tác động từ hệ thần kinh thường gặp ở mọi lứa tuổi. Trong cơn đau đầu, người bệnh thường nhạy cảm trước mùi vị, ánh sáng, rất dễ bị kích thích dẫn đến gắt gỏng, bực bội, không kiểm soát được hành vi. Cơn đau đầu qua đi, người bệnh rơi vào trạng thái mệt mỏi, choáng váng, khó tập trung không làm được việc.

Người dễ tức giận do hệ thần kinh bị thương tổn

11. Cơ thể ít tiếp xúc ánh sáng mặt trời

Việc ít tiếp xúc ánh sáng mặt trời sẽ gây ra hiện tượng mất cân bằng hormone (gdopamine và testosterone giảm nhanh). Trong khí đó đây là nhóm hormone giúp con người tạo cảm xúc hạnh phúc, hưng phấn.

Vì vậy khi thiếu hụt những hormone này khiến tâm trạng của chúng ta luôn ở mức thấp nhất, cảm thấy xuống tinh thần, chán nản, mất ngủ, hay quên. Khi đó cơ thể uể oải như thiếu sinh khí, sinh ra tâm trạng mệt mỏi, hay bực bội, tức giận, dễ cáu gắt…

Nếu trong thời gian 6 - 7 tháng mà không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nguy cơ cao gây chứng mệt mỏi kinh niên, rối loạn cảm xúc, trầm cảm. Điều này tác động đến nhận thức, hành động, cách tương tác đặc biệt là hay gắt gỏng tức giận với người thân hay những người xung quanh, dần dần làm xấu đi các mối quan hệ.

III - Người dễ cáu gắt có tác hại gì?

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng giữa cảm xúc và cơ thể của con người luôn có mắt xích liên kết chặt chẽ với nhau. Khi chúng ta suy nghĩ tiêu cực hay có những cảm xúc lo lắng, bất an thì cơ thể sẽ luôn có những phản hồi tương ứng trở lại.

Khi bạn bực bội, tức giận thì cơ thể sẽ tiết ra một loạt các hormone như adrenalin và noradrenalin. Cùng với đó nhịp tim, huyết áp trở nên gấp gáp và nhanh gây hại đến sức khỏe của hệ thốn cơ quan như sau:

Gây hại cho gan

Trạng thái hay cáu gắt khó chịu, bực bội làm hormone trong cơ thể bài tiết thiếu sự cân bằng, gây ra những trở ngại cho việc lưu thông máu huyết của cơ thể. Trong đó ảnh hưởng đến cung cấp máu và dưỡng chất nuôi dưỡng gan. Vì vậy khiến tế bào gan ngày một suy yếu dần, gan bài tiết kém đi, đôi khi là ngừng trệ hoạt động.

Chức năng gan bị tổn hại khi người hay bực bội

Tổn thương dạ dày

Hay cáu gắt với người thân, tức giận vô cớ khiến cho hệ thần kinh giao cảm bị kích thích trở nên hưng phấn, tác động trực tiếp đến tim và huyết quản. Lúc này lưu lượng máu di chuyển đến dạ dày và ruột không đủ khiến người bệnh ăn không ngon miệng.

Đa phần những người hay lo lắng, bực bội thường rất hay gặp phải những vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy, ăn uống khó tiêu. Hiện tượng này diễn ra trong thời gian dài dễ tạo thành bệnh viêm dạ dày cấp và mạn tính.

Không tốt cho phổi

Người tức giận thì nhịp thở sẽ gấp gáp hơn bình thường khiến cơ thể mệt mỏi, khó thở. Lúc này phổi phải biến đổi khí với mức độ cao mà không có thời gian để thư giãn, hồi phục chức năng. Lá phổi hoạt động với công suất lớn trong thời gian dài dẫn đến tổn thương nghiêm trọng.

Gây nên những vấn đề về tim mạch

Dễ cáu gắt vô cớ, stress căng thẳng làm suy giảm đi lượng máu chảy đến tim gây nhịp đập bất thường. Từ đó làm tăng thêm hiện tượng đông máu, đây là một trong những yếu tố góp phần gây nên bệnh lý tim mạch

Người bực bội dễ mắc bệnh lý liên quan đến tim mạch

Ảnh hưởng đến não

Nhiều nghiên cứu cho thấy khi não bộ bị stress, căng thẳng tấn công sẽ phải chịu nhiều áp lực và bị lão hóa nhanh hơn bình thường.

Chỉ cần một phần nhỏ ức chế căng thẳng của não cũng gây ra những phản ứng tiêu cực, lượng oxy và các dưỡng chất đổ về não không đủ từ đó gây hại cho não.

Đây cũng là lý do tại sao rất nhiều người thông minh khi tức giận, cáu kỉnh thì đột nhiên làm những việc ngớ ngẩn, không “thông minh” một chút nào.

Tăng nguy cơ đột quỵ

Theo nhiều nghiên cứu từ trường Đại học Y khoa Hoa Kỳ, những người hay cáu gắt khó chịu, tức giận góp phần làm tăng nguy cơ bị đột quỵ và nhồi máu cơ tim so với lúc không giận dữ. Trong thời gian ngắn mà bùng phát giận dữ thì khả năng đột quỵ tăng gấp 3 - 4 lần so với nhồi máu não hoặc xuất huyết não.

Suy giảm hệ miễn dịch

Người hay tức giận, stress thì cơ thể sản sinh nhiều cortisol tác động tiêu cực đến sức khỏe. Khi chất này tích tụ nhiều trong cơ thể sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, sức đề kháng của cơ thể bị giảm sút. Lúc đó con người dễ bị mắc các bệnh truyền nhiễm, cảm cúm, ốm vặt khi thời tiết thay đổi.

Hệ miễn dịch suy giảm nghiêm trọng bởi trạng thái tâm lý bất ổn

IV - Làm sao để bớt cáu gắt trong thời gian ngắn

Trạng thái gắt gỏng, giận dữ khiến cuộc sống của nhiều người trở nên khó chịu, ngột ngạt vô cùng. Vậy nên để cải thiện hiệu quả chứng bực bội này, bạn có thể áp dụng một số những mẹo nhỏ sau đây:

Tìm mọi cách để giải tỏa áp lực trong cuộc sống

Trước tiên điều quan trọng cần nhớ là trong học tập, công việc hay cuộc sống gia đình chúng ta cần lên kế hoạch cụ thể. Mọi người nên xác định những việc cần thiết phải thực hiện, mục tiêu cần hoàn thành trong tuần, tháng, năm.

Khi có kế hoạch cụ thể sẽ giúp các bạn hoàn thành mọi việc suôn sẻ, thuận lợi theo đúng lộ trình. Tránh tình trạng ôm đồm, làm nhiều việc cùng một lúc gây quá tải, căng thẳng, áp lực.

Áp dụng biện pháp thư giãn để quản lý cảm xúc thật tốt

Thực hiện các bài tập yoga, thiền định, xem phim, nghe nhạc, đọc sách sẽ giúp tâm trạng thoải mái, thư giãn hơn rất nhiều. Từ đó giúp bạn cân bằng cảm xúc, sống thoải mái hơn, tránh tức giận, căng thẳng.

Đọc sách thư giãn để tâm trạng luôn thoải mái, dễ chịu

Chú ý nhiều hơn đến chế độ ăn uống, sinh hoạt thường ngày

Ăn uống điều độ, cân bằng giữa các nhóm chất đồng thời áp dụng chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý. Cách làm giúp sức khỏe được hồi phục và gia tăng năng lượng dồi dào mỗi ngày. Khi sức khỏe thể chất tốt thì đương nhiên sức khỏe tinh thần của bạn sẽ cải thiện, tránh cáu gắt vô cớ, bực tức.

Tích cực duy trì thói quen rèn luyện thể chất mỗi ngày

Các bài tập thể dục không chỉ giúp cơ thể dẻo dai, tăng cường sức khỏe mà còn duy trì trạng thái tinh thần tốt. Tập thể dục thường xuyên xua tan đi mệt mỏi, căng thẳng, ưu phiền trong cuộc sống của những người bị rối loạn cảm xúc.

Đảm bảo chất lượng giấc ngủ mỗi ngày

Việc ngủ ngon và sâu giấc giúp não bộ khỏe mạnh, tốt cho sức khỏe tâm lý. Vì vậy cần đáp ứng thời gian nghỉ ngơi và không gian ngủ phù hợp nhất. Khi tỉnh dậy bạn sẽ thấy tinh thần tỉnh táo, con người thư thái cả về thể chất và tinh thần. Việc này đáp ứng vấn đề học tập và lao động diễn ra thuận lợi đồng thời tránh được tâm trạng hay cáu gắt, bực dọc.

Cần đảm bảo giấc ngủ tốt, ổn định để cơ thể nghỉ ngơi tốt nhất

V - Điều trị bệnh hay cáu gắt dứt điểm, nhanh chóng

Đối với những người dễ cáu gắt, tức giận nếu đã áp dụng những mẹo nhỏ trong thiết lập chế độ ăn uống, sinh hoạt thường ngày. Tuy nhiên trạng thái vẫn không biến đổi tích cực thì cần đi thăm khám tìm hiểu nguyên nhân cụ thể là gì.

1. Trị gắt gỏng, tức giận do suy nhược cơ thể

Trong trường hợp tức giận, hay cáu gắt với người thân do cơ thể suy nhược, mệt mỏi ốm yếu, sức khỏe suy kiệt thì cần có phương án điều trị phù hợp. Khi tình trạng suy nhược cơ thể thuyên giảm, tâm trạng của bạn cũng sẽ tích cực, lạc quan hơn không còn có những phản ứng tiêu cực, dễ nổi nóng nữa. Đặc biệt đối với những người từng bị suy nhược; người có cơ địa, thể trạng yếu bẩm sinh, bị bệnh mạn tính…

Để cải thiện tình trạng này, bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi thư giãn, chú ý ăn uống đầy đủ cân bằng giữa các nhóm chất, đảm bảo giấc ngủ sâu và chất lượng. Tích cực vận động cơ thể khoa học để nâng cao sức khỏe. Nếu trong cuộc sống có những áp lực cần tìm cách tháo gỡ để giải tỏa cảm xúc, tránh để rơi vào bế tắc, căng thẳng.

Cùng với đó người bệnh cần bổ sung viên suy nhược Ngự y mật phương - Đông y thế hệ 2 giúp gia tăng khí huyết, cải thiện trạng thái từ bên trong để phục hồi sức khỏe mau chóng. Sau một thời gian ngắn dùng sản phẩm cơ thể khỏe khoắn, hết mệt mỏi; tâm an lạc cảm thấy sung sức, hưng phấn; không còn tình trạng bực bội, khó chịu, nhức đầu, căng thẳng.

Dùng đều đặn viên suy nhược còn giúp dưỡng tâm an thần rất tốt, ngủ ngon sâu giấc. Khi đó hệ thống thần kinh được thư gian sẽ giúp mọi người loại bỏ những mệt mỏi và nâng cao khả năng ghi nhớ, tiếp nhận thông tin. Sản phẩm phù hợp cho người trưởng thành, trung niên và cao tuổi, người lao động trí óc vận dụng trí não nhiều hệ thần kinh dễ mệt mỏi.

2. Chữa cáu gắt, tức giận do các yếu tố khác

Nếu trạng thái tâm lý thay đổi xuất phát từ các lý do nội tiết, trầm cảm hoặc bệnh tiểu đường thì người bệnh nên tham khảo cách sau:

Lượng đường trong máu thấp

Thông qua việc ăn uống chúng ta có thể giúp khôi phục lượng đường trong máu lên một cách rất hiệu quả. Chúng ta có thể uống các loại nước ép trái cây, mật ong, ăn nhiều thêm những món ăn giàu chất béo, chất đạm như các loại thịt đỏ, bánh mì…

Uống nước ép trái cây để cân bằng lượng đường trong máu

Mất cân bằng nội tiết tố

Những chị em ở độ tuổi trung niên thường có những thay đổi tâm sinh lý, cơn bốc hỏa, đau đầu, chóng mặt rất dễ khó chịu, hay cáu gắt bực bội, lo âu, tâm trạng bồn chồn không yên.

Mọi người có thể tham khảo sử dụng các sản phẩm nguồn gốc tự nhiên có chứa tinh chất mầm đậu nành, thục địa, lô hội… vừa giữ gìn nhan sắc lại tốt cho sinh lý nữ.

Trầm cảm

Người mắc trầm cảm cần kết hợp dùng cả thuốc theo đơn kê của bác sĩ và thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt thường ngày để cải thiện tình hình.

• Trước tiên cần ăn uống lành mạnh, khoa học, đầy đủ dinh dưỡng để não bộ hoạt động tốt hơn.
• Lựa chọn bài tập thể dục phù hợp để sức khỏe thể chất và tinh thần thay đổi tích cực.
• Chú ý đến giấc ngủ, đặt ra mục tiêu mỗi ngày để cố gắng thực hiện.
• Cố gắng tìm kiếm những điều vui vẻ, thú vị trong cuộc sống. Chia sẻ cùng bạn bè, người thân và những người xung quanh về vấn đề mà mình đang gặp phải.

Rối loạn chuyển hóa riêng biệt

Loại bỏ chứng chuyển hóa riêng biệt tốt nhất khi dùng thuốc và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý. Người bệnh nên tuân thủ các phương pháp giúp kiểm soát sự căng thẳng như các bài tập thể chất, thiền định, yoga…

Yoga thư giãn giúp nâng cao tinh thần nhanh chóng

Hay cáu gắt với người thân, bực bội trong người cảnh báo bệnh lý nguy hiểm khiến chức năng cơ thể bị tác động lớn. Vì thế mọi người cần tìm ra cách hiệu quả để khắc phục nhanh chóng, kịp thời để thay đổi trạng thái sức khỏe. Cần kết hợp biện pháp chữa trị y khoa và thay đổi thói quen cuộc sống để trạng thái cơ thể nhanh ổn định.