Đào tạo học sinh chất lượng cao – yêu cầu đặt ra cho giáo dục Hà Nội và câu chuyện từ một mô hình bồ

Để đáp ứng yêu cầu này, nhiều cơ sở giáo dục trên địa bàn Thủ đô đã chủ động xây dựng mô hình bồi dưỡng phù hợp điều kiện thực tế. Trường THCS Tiền Phong (Mê Linh) là một trong những đơn vị triển khai sáng kiến theo hướng bài bản, góp phần cải thiện chất lượng đội tuyển học sinh giỏi trong những năm gần đây.
Nhu cầu đào tạo học sinh chất lượng cao của Hà Nội trong giai đoạn mới.

Cô Nguyễn Thị Thu Hiền, Hiệu phó trường THCS Tiền Phong tặng thưởng cho các học sinh có thành tích cao.

Với vai trò trung tâm giáo dục của cả nước, Hà Nội đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực cho giai đoạn chuyển đổi số, dịch chuyển cơ cấu kinh tế và mở rộng đô thị. Cấp THCS – nơi hình thành nền tảng học thuật, năng lực tư duy và phương pháp học tập của học sinh – càng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, nuôi dưỡng và bồi dưỡng nhân tố tiềm năng.

Chủ trương của ngành giáo dục Hà Nội trong các năm gần đây tập trung vào hai hướng chính: thứ nhất là đổi mới chương trình theo hướng phát triển năng lực, thứ hai là xây dựng các mô hình bồi dưỡng học sinh năng khiếu mang tính bền vững, không chạy theo thành tích ngắn hạn. Mục tiêu của các mô hình này không chỉ dừng lại ở việc nâng cao kết quả trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi mà còn hướng tới hình thành tư duy phản biện, khả năng tự học, kỹ năng nghiên cứu và tinh thần phát triển bản thân của học sinh.

Trong bối cảnh đó, nhiều trường học tại các khu vực đang đô thị hóa mạnh của Hà Nội đã tìm kiếm phương thức phù hợp với điều kiện thực tế của mình. Việc xây dựng sáng kiến, mô hình bồi dưỡng theo hướng khoa học, gắn với nhu cầu mới của Thủ đô được xem là cách tiếp cận cần thiết để đảm bảo chất lượng mũi nhọn đi cùng chất lượng đại trà.

Sáng kiến tại Trường THCS Tiền Phong – một ví dụ về cách tiếp cận bền vững

Xuất phát từ yêu cầu nâng chất lượng đội tuyển, một sáng kiến bồi dưỡng học sinh giỏi đã được Trường THCS Tiền Phong triển khai trong những năm gần đây, tập trung vào việc lập kế hoạch bồi dưỡng sớm, chuẩn hóa tiêu chí lựa chọn học sinh và đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển tư duy. Nhà trường điều chỉnh quy trình theo chiều sâu: tăng cường khảo sát đầu vào, tạo sự phối hợp giữa tổ chuyên môn – giáo viên chủ nhiệm – phụ huynh, đồng thời duy trì khảo sát thường xuyên để hỗ trợ học sinh đúng thời điểm. Những thay đổi này giúp công tác bồi dưỡng đi vào nề nếp hơn, tạo điều kiện để học sinh phát triển năng lực phù hợp với sở trường và tiến bộ ổn định.

Nhờ các sáng kiến trong giáo dục, đào tạo; trường THCS Tiền Phong ngày càng nâng cao chất lượng dạy và học.

Theo đánh giá của nhiều giáo viên trực tiếp bồi dưỡng, giá trị của sáng kiến không nằm ở việc tạo ra đột phá tức thì mà ở việc hình thành một quy trình làm việc rõ ràng và bền vững. Sự ổn định này giúp hoạt động bồi dưỡng trở nên đồng bộ, minh bạch và có chiều sâu hơn so với trước đây.

Nhận xét về hướng đi này, ông Nguyễn Văn Khuyên – Phó Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội Mê Linh – cho rằng mô hình của Tiền Phong “cho thấy sự chủ động của các cơ sở giáo dục trong việc nâng chất lượng mũi nhọn theo hướng khoa học, phù hợp điều kiện từng trường. Điều quan trọng nhất không phải là số lượng giải, mà là cách tổ chức để học sinh có cơ hội phát triển năng lực thật và giáo viên có môi trường làm việc rõ ràng, thống nhất”. Theo ông, đây là những yếu tố mang tính tham khảo cho nhiều đơn vị khi xây dựng kế hoạch bồi dưỡng trong thời gian tới.

Góp phần vào định hướng phát triển giáo dục chất lượng cao của Hà Nội

Cách làm của Trường THCS Tiền Phong chỉ là một trong nhiều mô hình đang được các cơ sở giáo dục tại Hà Nội triển khai để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực mới. Việc từng trường chủ động thử nghiệm, điều chỉnh và hoàn thiện quy trình bồi dưỡng phù hợp với điều kiện thực tế là bước đi quan trọng giúp Thủ đô tạo dựng hệ thống giáo dục phổ thông mạnh cả về nền tảng và chiều sâu năng lực.

Chất lượng giáo dục mũi nhọn tại trường THCS Tiền Phong được nâng lên rõ rệt trong những năm qua.

Trong giai đoạn Hà Nội đang mở rộng không gian đô thị, thúc đẩy công nghệ và dịch vụ chất lượng cao, giáo dục phổ thông được kỳ vọng sẽ tiếp tục đổi mới mạnh mẽ: tăng cường ứng dụng công nghệ trong dạy – học, mở rộng các sân chơi học thuật quốc tế, xây dựng hệ sinh thái học tập mở và tạo điều kiện cho học sinh phát triển năng lực toàn diện. Những mô hình như Tiền Phong, với cách tiếp cận thận trọng, khoa học và khách quan, sẽ góp phần bổ sung kinh nghiệm thực tiễn cho quá trình đó.

Sự tiến bộ của từng trường, dù nhỏ hay lớn, đều nằm trong bức tranh chung về nỗ lực nâng cao chất lượng giáo dục Thủ đô. Khi mỗi cơ sở giáo dục đều chủ động đổi mới đúng hướng, Hà Nội sẽ có đủ cơ sở để xây dựng thế hệ công dân có năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo và hội nhập trong tương lai.