Cờ bạc trá hình len lỏi trong lễ hội văn hoá ở Đắk Lắk

Khi cờ bạc "đội lốt" trò chơi dân gian

Hàng năm, cứ vào dịp rằm tháng Giêng, xã Ea Tam, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk lại tưng bừng Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc. Đây không chỉ là dịp để cộng đồng các dân tộc trên địa bàn gắn kết, tương thân tương ái, mà còn là cơ hội để bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống.

Hàng nghìn người dân đi trẩy hội tại Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc ở xã Ea Tam.

Ngay từ sáng sớm, hàng nghìn người dân và du khách đã đổ về trung xã Ea Tam để đi trẩy hội. Những bộ trang phục truyền thống rực rỡ của đồng bào các dân tộc thiểu số hòa cùng âm thanh của những câu hát giao duyên, tạo nên một bức tranh văn hóa sống động và đầy màu sắc. Các gian hàng ẩm thực, thủ công mỹ nghệ, trình diễn nghệ thuật thu hút đông đảo du khách.

Thế nhưng, giữa không gian mang đậm bản sắc ấy, vẫn tồn tại những "hạt sạn" khi các trò chơi cờ bạc trá hình len lỏi trong lễ hội. Dạo quanh các gian hàng trò chơi, chúng tôi được chứng kiến hàng chục người vây quanh một điểm chơi bầu – cua. Trước mặt họ là một tấm bạt in các hình quen thuộc của trò chơi. Ở giữa tấm bạt, một chiếc bát thủy tinh được úp xuống, bên trên gắn thanh gỗ và vật hình tam giác tượng trưng như kim chỉ, tạo cảm giác chuyên nghiệp.

Những điểm check-in độc đáo tại lễ hội.

Sự hấp dẫn của trò chơi khiến nhiều người không ngần ngại đặt cược số tiền từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng vào các ô bầu hoặc cua với hy vọng thử vận may. Sau khi người chơi hoàn tất đặt cược, nhà cái xoay nhẹ thanh gỗ, và chỉ trong vài giây, kết quả đã được định đoạt. Nếu kim chỉ dừng lại ở ô cua, người đặt cược vào ô này sẽ nhận lại số tiền tương đương số tiền đã đặt, trong khi số tiền đặt ở ô bầu sẽ thuộc về nhà cái. Ngược lại, nếu kim chỉ dừng ở ô bầu, người đặt cược vào ô này sẽ nhận được số tiền tương đương với số tiền đã đặt cược, còn số tiền đặt ở ô cua sẽ vào túi chủ trò chơi. Điều đáng chú ý, không chỉ nam giới mà nhiều phụ nữ cũng bị cuốn vào trò chơi này.

Một điểm chơi bầu - cua tại Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc ở Ea Tam.

Cách điểm trò chơi bầu – cua nói trên không xa, chúng tôi được tận mục sở thị những chiêu "treo thưởng" của một số chủ trò chơi để thu hút người chơi. Theo đó, chúng tôi bắt gặp một điểm tổ chức trò chơi mang tính đỏ đen bằng vòng quay may mắn đặt trên tấm bạt in đầy các hình ảnh quen thuộc như nai, cua, bầu, xen lẫn một ô "đặc biệt" đầy kích thích.

Sau khi những người chơi đặt tiền vào ô họ dự đoán kim chỉ của vòng quay sẽ dừng lại, nhà cái nhẹ nhàng kéo vòng xoay. Nếu kim chỉ trên vòng quay dừng ở ô bầu, người đặt cược ô này thắng, trong khi những người chọn ô cua hoặc ô đặc biệt mất toàn bộ số tiền đặt cược. Ngược lại, nếu kim chỉ dừng ở ô cua, những ai đặt vào đây sẽ nhận về số tiền tương ứng với mức cược ban đầu. Còn khi kim chỉ dừng ở ô "đặc biệt", người đặt cược ô này sẽ nhận được gấp 10 lần số tiền đã đặt.

Các ô bầu - cua để người chơi đặt cược.

Không dừng lại ở đó, có điểm còn sử dụng vòng quay may mắn chân đứng để tăng tính đa dạng và lôi kéo người chơi. Ở gian hàng này, ngoài các ô cua, bầu, "đặc biệt", còn có thêm ô "vui xuân" để tăng thêm phần kịch tính. Theo đó, nếu kim chỉ dừng ở ô "đặc biệt", người chơi sẽ nhận được số tiền gấp 10 lần số tiền cược ban đầu. Còn nếu dừng ở ô "vui xuân", người chơi sẽ nhận được gấp 5 lần số tiền đặt cược.

Cứ thế, những đồng tiền Polime với đủ mệnh giá không ngừng được những người chơi và nhà cái tung ra, các cuộc đặt cược nối tiếp nhau. Những tiếng hô hào, reo hò khi thắng cuộc xen lẫn sự tiếc nuối của những người thua tiền tạo nên bầu không khí náo nhiệt, nhưng cũng không kém phần căng thẳng.

Nhà cái thu tiền ở ô bầu khi kim chỉ dừng lại ở ô cua.

Chính quyền địa phương nói gì?

Từ những ghi nhận thực tế nói trên, PV đã trao đổi với bà La Bế Thủy Trang, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Tam, Phó Trưởng ban tổ chức Lễ hội Văn hóa dân gian Việt Bắc.

Phó Chủ tịch La Bế Thủy Trang cho biết, khu vực trò chơi tại lễ hội năm nay, UBND xã Ea Tam ký hợp đồng với 1 đoàn ở tỉnh Phú Yên và 1 đoàn ở huyện Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk).

Nhà cái chung tiền cho những người thắng cược.

"Quan điểm của Ban tổ chức Lễ hội là cấm đánh bạc dưới mọi hình thức. Do đó, tiêu chí đầu tiên khi chúng tôi làm việc với các đoàn là phải có giấy thiệu của cơ quan văn hóa cấp trên thì xã Ea Tam mới tiếp nhận. Đồng thời, khi làm hợp đồng với các đơn vị, chúng tôi đề nghị các đoàn phải cam kết không tổ chức các trò chơi cờ bạc. 

Ban tổ chức Lễ hội cũng đã giao nhiệm vụ cho tổ an ninh trật tự do Trưởng Công an xã làm tổ trưởng có trách nhiệm đi kiểm tra, đảm bảo tình hình an ninh trật tự. Nếu có phản ánh của người dân về các trò trơi cờ bạc trá hình thì nhanh chóng tổ chức kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiến hành lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, nhiều trường hợp đã cho người cảnh giác, khi tổ an ninh đi kiểm tra thì lập tức thông báo cho nhau để tìm cách đối phó", bà Trang nhấn mạnh.

Trò chơi bầu - cua được tổ chức với hình thức khác nhau.

Bà Trang cũng khẳng định, Ban tổ chức Lễ hội cũng đã nhận được một số ý kiến phản ánh về tình trạng tổ chức các trò chơi bầu – cua – tôm – cá. Từ những phản ánh của cơ quan báo chí, Ban Chỉ đạo Lễ hội sẽ chỉ đạo cương quyết lại tổ an ninh điều chỉnh phương án đảm bảo an ninh trật tự, tăng cường tuần tra để kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm. Đồng thời, mời hai trưởng đoàn tổ chức trò chơi xuống làm việc lại. 

Trò chơi bầu - cua không chỉ thu hút nam giới, mà nhiều người phụ nữ cũng bị lôi cuốn.

Theo quy định, nếu chơi bầu, cua với mục đích được, thua bằng tiền, tài sản thì đây được xem là hành vi cờ bạc. Nếu hành vi ở mức độ nhẹ, chưa đến mức phải xử lý hình sự thì sẽ áp dụng biện pháp xử phạt hành chính theo Điều 26 Nghị định 167/2013/NĐ-CP với số tiền từ 1.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng tùy vào tính chất và mức độ của hành vi.

Ngoài ra, người chơi bầu cua ăn tiền còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 321 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, nếu có đầy đủ yếu tố cấu thành tội đánh bạc. Mức phạt tù tối đa là 7 năm nếu có tính chất chuyên nghiệp, số tiền đánh bạc từ 50 triệu đồng trở lên, tái phạm nguy hiểm hoặc sử dụng mạng internet để phạm tội...